روبن مهرابيان از مفسرين روزنامه “آراوود” و كارشناس امور سياسى مطلبى در باره نشست وزراى دفاع سه پيمان منطقه اى و جهانى در مسكو منتشر كرده است كه خلاصه اى از برگردان فارسى آن ارائه مى شود. نيروهاى مسلح كشورهاى عضو دول همسود، همكارى شانگهاى و پيمان امنيت جمعى آماده مى شوند تا براى اولين بار رزمايش مشترك در قفقاز برگزار كنند. وزراى دفاع و يا نمايندگان كشورهاى عضو اين سه اتحاديه در مسكو جمع شده اند تا مقدمات اين مانور تاريخى را فراهم سازند. روسيه از اعضاى اصلى اين سه اتحاديه بوده، ارمنستان در دو پيمان عضويت داشته و در پيمان شانگهاى عضو ناظر است. آذربايجان فقط در اتحاديه كشورهاى همسود عضويت دارد. داويت دونويان وزير دفاع ارمنستان در اجلاس مشترك وزراى دفاع اين سه اتحاديه در روز چهارم ماه سپتامبر در مسكو حضور يافته و سخنرانى كرده است. وى در سخنرانى خود بر پيشگيرى از خطرات درگيرى هاى مسلحانه و تهديد امنيت منطقه اى و جهانى تأكيد گذارده و خواهان همكارى همه كشورهاى جهان براى حل اين معضلات شده است. وزير دفاع ارمنستان اعلام كرده است : “حيطه توجهات استراتژيك ارمنستان به قفقاز خلاصه نشده و شامل كمربند امنيتى پيمان امنيت جمعى، خاور نزديكو شرق مديترانه مى شود. ارمنستان خواهان برقرارى صلح و ثبات در تمامى اين مناطق است”. متأسفانه مناطق قيد شده از سوى وزير دفاع ارمنستان اكنون دستخوش ناآرامى بوده و بعضى از كشورها نيز با اهداف جديد ابرقدرتى سعى در نفوذ در اين مناطق را دارند. آنان ادعا دارند كه با بازى ژئوبليتيك و ابرقدرتى خود مى توانند مسائل منطقه را حل كنند، در صورتيكه خود تبديل به معضل شده اند. تركيه يكى از اين كشورها مى باشد كه در درگيرى تابستان گذشته در منطقه شمالى تاووش ميان نيروهاى مسلح ارمنستان و آذربايجان وارد شده و باكو را وادار به انجام جنگ نيابتى كرد. در اين مرحله از بحران روابط ارمنستان و روسيه وارد فاز جديدى شده و تعريف جديدى براى منافع استراتژيك ايروان بايد تبيين شود. فعال شدن تركيه در منطقه و كشاندن باكو به جنگ نيابتى، نه فقط براى ارمنستان، بلكه براى گرجستان و روسيه نيز پرخطر است. مسكو اكنون ديگر نمى تواند همانند گذشته براى دلجويى از تركيه و آذربايجان به حساب هم پيمان استراتژيك خود ارفاق نمايد. در شرايط حاد فعلى منطقه و جهان كه رقابت تنگاتنگ ميان روسيه و غرب و تركيه و غرب به اوج خود رسيده است، ديپلماسى ارمنستان بايد فعالتر بوده و مواظب باشد كه همانند گذشته هاى نه چندان دور، منافع كشور بار ديگر فداى بلند پروازى هاى هم پيمانان استراتژيك نشده و دست آوردهاى گذشته و گران بهاى ارامنه از دست نرود. لازم به يادآورى است كه همين اواخر نيز سرگئى لاوروف وزير امور خارجه روسيه با حسرت تمام از “اصول آشتى سال ٢٠٠٧ مادريد” صحبت مى كرد، در حاليكه آن اصول به زباله تاريخ فرستاده شده است. باكو هنوز نيز به چرخش در سياست خارجى روسيه و بازگشت به روزهاى خوش گذشته اميدوار است. ارمنستان بايد به موازات تنظيم روابط جديد با روسيه، همه جهات سياست خارجى و فعال سازى ديپلماسى در حوزه گرجستان و ايران، يونان و قبرس، كشورهاى عربى از قبيل مصر و امارات متحده عربى و اسرائيل را فعال سازد.
