آرمن سرکیسیان رئیس جمهور ارمنستان:
«امروز استپاناکرت شبیه به شهرهای آلمان است در دوران جنگ جهانی دوم»
پرسش- آقای رئیس جمهور ما کمی پیش از استپاناکرت پایتخت قره باغ کوهستانی برگشته ایم. مدت دو هفته است که استپاناکرت در معرض بمباران نیروهای مسلح آذربایجان است. همزمان طرف ارمنی نیز واحدهای غیرنظامی، برای مثال اخیراً در گنجه را هدف قرار می دهد. انسان هایی جانشان را از دست می دهند.
پاسخ- در وهله اول وزیر امور خارجه ارمنستان در رابطه با این موضوع اطلاعیه ای صادر کرده است و من هم از وزرای امور خارجه و دفاع تأییدیه هایی در اختیار دارم مبنی بر اینکه ارمنستان چنین اقدامی را مرتکب نشده است.
پرسش- اما خبرنگاران مستقلی در محل حضور داشته اند و از ویرانی ها فیلمبرداری کرده اند.
پاسخ- من می گویم که ارمنستان هیچ ارتباطی با این ضربات ندارد. من درباره جمهوری ارمنستان صحبت می کنم چون رئیس جمهور ارمنستان هستم. شما از استپاناکرت تشریف آوردید که پایتخت جمهوری قره باغ کوهستانی یا آرتساخ است. شما شاهد این امر بوده اید که این شهر به چه شدتی بمباران شده است. چند روز در اسپاناکرت بوده اید؟
پرسش- تقریباً یک هفته.
پاسخ- موشک باران های زیادی را به چشم دیده اید؟ یا تنها یک مورد؟
پرسش -ما هر شب در پناهگاه بسر می بردیم.
پاسخ- این در اصل پاسخ سؤال شما است. این جنگ را طرف آذربایجان آغاز کرده است. از همان روز اول آذربایجان به جای گرد آمدن بر سر میز مذاکرات تصمیم گرفت که حق دارد جنگ را آغاز کند، و نه تنها با کشتن سربازان جوان در خط مقدم جبهه با بمباران های بی امان خود، بلکه با بمباران همچنین سکنه غیرنظامی در روستاها و بسیاری از شهرهای قره باغ کوهستانی.
اگر چنین جنگی را شروع کرده و آزادانه سکنه غیرنظامی را زیر موشک باران خود قرار می دهی، از تمامی گزینه های تسلیحاتی اعم از نیروی هوایی، تروریست های انتقال داده شده از سوریه، تجهیزات نظامی ترکیه، پهبادها و غیره استفاده می کنی، چطور می توانی انتظار داشته باشی که طرف مقابل با نزاکت تمام دست به هیچ اقدامی نخواهد زد؟
پرسش- اما اهداف نظامی و غیرنظامی متفاوتند.
پاسخ- شما در استپاناکرت حضور داشته اید. آیا این شهر هدف نظامی است یا غیرنظامی؟
خبرنگار- بله، استپاناکرت موشک باران می شد.
رئیس جمهور- در این صورت چرا جامعه بین الملل آنچه را که طرفین آذربایجان و ترکیه بیش از دو هفته است در قالب موشک باران و قتل شهروندان غیرنظامی انجام می دهند محکوم نمی کند؟
پرسش- صدراعظم مرکل گفته بود که هر دو طرف باید به خشونت ها خاتمه دهند. از بازتاب آلمان دلسرد هستید؟
پاسخ- در این حالت باید از سوی جامعه بین الملل اعم از آلمان، اتحادیه اروپا، ناتو بازتابی بسیار شدیدتر متوجه ترکیه می شد. من کاملاً یقین دارم که حضور و اقدامات ترکیه در جنگ قره باغ کوهستانی کل تصویر را بطور کامل تغییر داده اند. اگر مثل گذشته تنها آذربایجان بود، ما شاهد چند روز جنگ بوده و سپس متوقف می شد. جامعه بین الملل دو طرف را فرا می خواند به آتش بس که برای طرفین حائز اهمیت می شد. و اما منظور من از جامعه بین الملل صرفاً صدراعظم مرکل، رئیس جمهور ماکرون یا اتحادیه اروپا، ناتو و … نیست. و اما در این مناقشه امروزه طرف سومی هم به واسطه ترکیه حضور دارد که جزئی از مناقشه نیست.
البته آنها استدلال هایی ارائه می کنند. نخست اشاره می کنند که آذربایجانی ها برادران قومی خودشان هستند. ببخشید اما ترک ها برادران قومی در آسیای مرکزی، مغولستان، شمال چین هم دارند. آیا آنها در صورت بروز مشکلاتی در آن کشورها نیز مشمول قضایا خواهند شد؟ دوم اینکه آنها از ورق بازی قدیمی تحت عنوان نیروهای مسلح «پ.ک.ک» استفاده می کنند که مطلقاً بی اساس است. سوم اینکه می گویند به اصطلاح در آذربایجان حضور دارند تا از منابع انرژی و خطوط لوله دفاع کنند که باز پوچ و بی اساس است. اگر ارمنیان مایل به اصابت این خطوط لوله بودند، این کار را 20 سال قبل انجام می دادند و اجازه نمی دادند آذربایجان درآمد چندمیلیاردی داشته باشد.
پرسش- به نظر شما به چه دلیل صدراعظم مرکل فراخوان را خطاب به دو طرف مطرح می کند؟
پاسخ- تفسیر اقدامات صدراعظم مرکل کار من نیست، چون ایشان صحبت های مرا تفسیر نمی کند.
پرسش- و اما شما چه اقدامی را مایل بودید که آلمان انجام دهد؟
پاسخ- این موضوع متفاوتی است. تمایل من این بود که آلمان درک کند شرایطی که اکنون در قفقاز حاکم است بسیار خطرناک است. و این خطر تنها متوجه ساکنین قره باغ کوهستانی/آرتساخ نیست… زمانی که در زمان جنگ جهانی اول آنها (اهالی آرتساخ) می جنگیدند، همه می گفتند که چطور این کشور کوچک می تواند بر آذربایجان که ترکیه حامی آن است پیروز شود. اما آنها پیروز شدند.
پرسش- آلمان چکار می تواند انجام دهد؟
پاسخ- گمان می کنم این مسأله اکنون از دیدگاه ژئوپلیتیک بسیار پیچیده تر شده است، زیرا اکنون ترکیه با نیروهای مسلح، پهبادها، هواپیماهای خود و غیره در آذربایجان حضور دارد. برخی تحلیل گران معتقدند که ترکیه با هدف ماندن در آنجا حضور دارد. و البته نه برای دفاع بلکه در واقع برای نظارت بر آن خطوط لوله. اگر واقعاً موضوع از این قرار است، و ما از دید ژئوپلیتیک به این موضوع نگاه کنیم، قفقازی بسیار بی ثبات را مشاهده خواهیم کرد که برای هیچ کس به صرفه نیست، هم در منطقه هم خارج از مرزهای آن. ترکیه نه تنها در آذربایجان بلکه در دریای خزر و آسیای مرکزی نیز بر منابع انرژی نظارت خواهد داشت. به لحاظی اروپا و اروپائیان در اسارت ترکیه خواهند بود چون این کشور بر نفت و گازی که از دریای خزر به سمت اتحادیه اروپا جریان دارد نظارت خواهد داشت.
پرسش- این امر چه مفهومی برای آلمان خواهد داشت؟
پاسخ- آلمان و بخشی از اتحادیه اروپا نفت و گاز خود را از اینجا دریافت می کنند. اگر با کشوری سروکار داریم که تاکنون مراکز بی ثباتی را دور خود ایجاد کرده … ببینید در لیبی چه رخ می دهد، ترکیه آنجا چکار دارد؟ پیشتر از آن آنها در مصر بودند. زمانی که ترکها درباره تمامیت ارضی آذربایجان صحبت می کنند در این صورت چرا مرزهای عراق یا سوریه را زیر پا می گذارند؟ آنها درگیر مناقشاتی با قبرس و ارمنستان هستند.
پرسش- بیایید تصریح کنیم، آیا انتظار دارید از اتحادیه اروپا و ناتو که تحریم هایی علیه ترکیه اعمال کنند؟
پاسخ- من از آلمان، اتحادیه اروپا یا ناتو انتظار چنین اقدامی را ندارم، اما انتظار دارم که آنها از همه امکانات ممکن بهره ببرند برای اعمال فشار بر روی ترکیه.
پرسش- آیا شما ارجحیت را به تحریم ها می دهید…
پاسخ- بیایید با اگرها صحبت نکنیم. اگر این و اگر آن… من هر آنچه را که اتحادیه اروپا، ناتو، آلمان یا کشورهای دیگر مناسب ببینند برای اعمال فشار بر ترکیه جهت متوقف ساختن مداخله در این درگیری با قره باغ کوهستانی، ترجیح می دهم.
پرسش- ارزیابی شما از این آتش بس که از روز شنبه برقرار شده کدام است؟
پاسخ- در وهله اول آتش بس بعضاً رعایت می شود و نه بطور کامل. همانطور که خود شما هم اشاره کردید بلافاصله پس از آتش بس از طرف آذربایجان موشک باران شروع شد.
پرسش- نگرانی از این بابت ندارید که همه اینها امکان دارد به جنگی بزرگتر تبدیل شود؟
پاسخ- من بی نهایت نگرانم که مناقشه می تواند غیرقابل کنترل گردد. نگرانی من در وهله اول منوط است به مشمولیت طرف سوم. اگر این جنگ تنها قره باغ کوهستانی و آذربایجان بودند امید بیشتری داشتیم که اوضاع می توانست مهار شود. اما مشمولیت ترکیه و تمایلات آن کشور در خصوص منطقه بسیار نگران کننده هستند. عامل دیگری هم وجود دارد؛ اینکه ترکیه نیروهای مسلح اسلام گرا را با خود می آورد. همه اینها وضعیت را بی ثبات می سازد. به این دلیل است که من خطاب به همه دوستانمان خاطرنشان می کنم که تنها توصیه به طرفین برای برقراری آتش بس کافی نیست. ما نمی توانیم مشمولیت ترکیه را نادیده بگیریم. شما در آنجا حضور داشته اید و احتمالاً با چشمان خودتان دیده اید که چطور پهبادهای ساخت ترکیه بر فراز استپاناکرت و سایر اماکن پرواز می کنند.
پرسش- چطور می توان اردوغان را متوقف ساخت؟
پاسخ- تنها یک راه وجود دارد: تحت فشار قرار دادن وی. در این خصوص مشمولیت طرفین سوم و چهارم می تواند سطح تنش را بالا ببرد. ارمنستان در این خصوص بسیار محتاط است و با دیدی همه جانبه به موضوع نگاه می کند. در این روزهای شعله ور شدن جنگ هم ارمنستان درباره برسمیت شناختن قره باغ کوهستانی اعلام نکرده است. می دانید چرا؟ در طول تمامی سال های گذشته برای اینکه مزاحمتی برای روند مذاکرات مسالمت آمیز ایجاد نشود، ارمنستان تصمیم گرفته است استقلال قره باغ کوهستانی را برسمیت نشناسد و بدین ترتیب فرصتی را فراهم نماید تا مذاکرات مسالمت آمیز به همانگونه که برای همه قابل قبول باشند خاتمه یابند.
– در حال حاضر در آنجا جنگ جریان دارد. وقتی درباره حقوق بین الملل صحبت می کنید آیا طرف ارمنی سؤال می کند که چه صحبتی درباره حقوق این افراد دارید؟ کسانی که بر روی خاک متعلق به خودشان زندگی می کنند. ارمنیان قره باغ را اشغال نکرده اند. آنها هزاران سال در آنجا زندگی کرده اند. شما در قره باغ حضور داشته اید و به چشم دیده اید که در آنجا کلیساهایی از قرن چهارم و پنجم وجود دارند. آن زمان آذربایجان کجا بود؟ ترک ها کجا بودند؟
این خاک آباء و اجدادی اهالی آرتساخ است. آنها برای دفاع از خانه هایشان، تاریخشان، عزت و شرفشان و دینشان می جنگند. اینکه بگویند آذربایجانی ها در آنجا حضور یافته اند تا قره باغ را از ارمنیان آزاد سازند به معنای تحقق پاکسازی نژادی است. این تمامیت ارضی نامیده نمی شود. فراموش نکنید که تنها مقطع زمانی که آذربایجان صلاحیتی در خصوص قره باغ کوهستانی داشته دوران اتحادیه جماهیر شوروی بوده است. و اما اگر ما قوانین اتحادیه جماهیر شوروی را مورد مشاهده قرار دهیم… صرفاً برای 65 سال قره باغ کوهستانی توسط استالین در اختیار آذربایجان قرار گرفته است. اگر آنچه استالین ایجاد یا خلق کرده مطابق با قوانین بین الملل است، به من گوشزد کنید. زمانی که درباره قوانین بین الملل، تمامیت و حتی حقوق بشر صحبت می کنیم باید مدنظر داشت که ارزش اساسی در آنها حقوق انسان ها یا فرد است. بروید قره باغ و از پیرزن مسن و یا از یک پسر جوان بپرسید که آیا به آذربایجانی ها اعتماد دارند؟ 65 سال قبل قره باغ کوهستانی ناحیه خودگردان آذربایجان بوده است. حتی بر اساس قوانین شوروی هم آذربایجانی ها سعی کرده اند تمام تلاش خود را بکنند تا پاکسازی نژادی را محقق سازند و ارمنیان را از اراضیشان بیرون کنند. آیا آنها به آذربایجانی ها اعتماد دارند؟ خیر. آیا راه حلی برای تأمین امنیت آنها وجود دارد؟ آیا آنها چیزی کمتر از استقلالشان را برگزیده اند؟ مسلماً خیر. و تنها به یک دلیل بسیار ساده. آنها در آذربایجان دوران جماهیر شوروی بالاترین سطح خودگردانی را داشته اند. ضامن این خودگردانی دولت اتحادیه جماهیر شوروی بود اما حتی در شرایط تأمین این ضامن امنیتی سطح بالا هم آذربایجان مدارس ارمنیان را بسته و مجبور کرده است ارمنیان محل را ترک کنند و بسیاری از ارمنیان قره باغ کوهستانی کشور را ترک کرده اند.
پرسش- در حال حاضر از اسرائیل نیز تسلیحات از جمله پهبادها، به آذربایجان ارسال می شود. آیا امیدی دارید که این روندها متوقف شوند؟
پاسخ- امید چیز خوبی است و همیشه باید امیدوار بود. چند روز قبل با رئیس جمهور اسرائیل صحبت کرده ام. اسرائیل یک کشور با نظام پارلمانی است رئیس جمهور برای ارسال این تسلیحات پاسخگو نیست. مسؤول این اقدامات دولت است. من به وضوح اشاره کرده ام که مایلم درباره سه نکته صحبت کنم. اول اینکه قرارداد فی مابین اسرائیل و آذربایجان حاکی از آن است که اسرائیل در تدارک ارسال تجهیزات نظامی دفاعی است. اما ما شاهد آن هستیم که در قره باغ کوهستانی اینها برای حمله کردن مورد استفاده قرار می گیرند. بدین ترتیب اینها سیستم های دفاعی نیستند. دوم اینکه این سیستم ها علیه سکنه غیرنظامی بکار گرفته می شوند. این نیز نقض دیگری است از قوانین بین الملل. سوم اینکه در هر قرارداد مشابهی همواره بندی منظور می شود مبنی بر اینکه اگر وضعیتی غیرقابل کنترل ایجاد شود قرارداد باید راکد شود تا مشکل برطرف شود.
جنگ در جریان است و در این شرایط ارسال سلاح به یکی از طرفین مخالف هر قانون بین المللی است. من طی گفتگو با همکارم در این خصوص به وضوح اشاره کرده ام. به وی گفته ام که لازم است به این سه سؤال من پاسخ داده شود. چطور شد که سلاح های دفاعی برای حمله کردن بکار می روند؟ چرا این سلاح ها علیه سکنه غیرنظامی بکار می روند؟ چرا دولت اسرائیل در دوران جنگ فروش به یکی از طرفین را متوقف نمی کند؟ آنها باید این روند را متوقف کنند و پس از خاتمه جنگ به اجرای قرارداد خود ادامه دهند.
متأسفانه هنوز پاسخی دریافت نکرده ام. در سراسر دنیا ما دوستان یهودی زیادی داریم و بسیاری از آنها از این عملکرد دولت اسرائیل ناراضی هستند. دولت اسرائیل نماینده ملتی است که هلوکاست را تجربه کرده. و اما ارمنیان تجربه قتل عام را دارند. گمان می کنم این اقدام حتی از نظر اخلاقی هم غیرقابل قبول است. باز هم در اینجا لازم به ذکر است که این دولت است و نه مردم.
پرسش- از قره باغ انتقال آوارگان به سمت ارمنستان مشاهده می شود.
پاسخ- مایل نیستم درباره آمار و ارقام صحبت کنم. زمانی که شما اشاره می کنید نیمی از ساکنین، اساساً بحث پیرامون کودکان و زنان و افراد مسن است. آنها در ارمنستان بسر می برند و درباره آنها مراقبت های لازم اعمال می شود. آنها بطور موقت اینجا هستند و در صدد بازگشت به میهنشان هستند.
پرسش- نیازی به حمایت از طرف جامعه بین الملل دارید؟
پاسخ- البته که داریم. در وهله اول نیاز به حمایت داریم که این جنگ خونین متوقف شود. چطور می توان کودکان و زنان و افراد مسن را در استپاناکرت رها کرد وقتی می بینیم که دشمن آنجا را بمباران می کند. اگر دشمن به لحاظی ویژگی های انسانی داشت و در خط مقدم می جنگید، در آن صورت همه در استپاناکرت می ماندند. در این حالت چرا باید شهر را ترک می کردند؟
آنها از خانه هایشان خارج شده اند چون سکنه غیرنظامی را زیر موشک باران گرفته اند. بحث درباره یکی دو بمب نیست. دشمن هر روز اقدام به موشک باران می کند. تصویر امروزی استپاناکرت را مشاهده کنید. شبیه به شهرهای آلمان است در دوران جنگ جهانی دوم.
چطور می توان در قرن بیست و یکم در سال 2020 اجازه داد ترکیه به همراه آذربایجان مرتکب چنین جنایتی شود؟ همه این افراد باز خواهند گشت چون وطنشان آنجا است. در خصوص مردم قره باغ کوهستانی پیروزی شامل حال دفاع از خانه و میهنشان است. آنها برای پیروزی در آنجا حضور دارند.
منبع :https://armeniannewsinpersian.wordpress.com/
