مورخ 19 اکتبر 2020
خبرنگار خبرگزاری «تاس» – آقای نخست وزیر این اواخر بارها مصاحبه هایی داشته اید با رسانه های خبری گروهی کشورهای مختلف. اما وضعیت در منطقه همچنان دستخوش تغییراتی سریع می شود. به این دلیل مایل هستیم بر روی بندهای اساسی به نظر ما اصولی تری تأکید ورزیم که چندان هم تغییر نمی کنند و می توانند به خوانندگان ما کمک کنند تا رویکردهای ارمنستان در خصوص حل و فصل حتی الامکان سریع تر مناقشه قره باغ کوهستانی بهتر درک شوند. آیا شما بازگشت به آتش بس توافق شده در مسکو را امکان پذیر می دانید؟ یا اینکه این فرصت نهایتاً دیگر از بین رفته است؟
نخست وزیر نیکول پاشینیان – شما به رسانه های خبری گروهی بین المللی اشاره کردید. مایلم تأکید کنم که در حال حاضر دیدگاه جامعه بین المللی در حال تغییر است. این دیدگاه در حال تغییر است و افراد بیشتر و بیشتر در این خصوص مطلع می شوند که در منطقه ما چه رویدادهایی رخ می دهند. و البته این امر مرتبط است با تنه تنها سیاست اطلاع رسانی فعال دولت ما، بلکه همچنین اقدامات فعالی که جامعه ارمنیان خارج از کشور انجام می دهند.
و من مایلم تأکید ورزم که هرچند در سطح سیاسی نه چندان بالا یا عالی، اما اکنون تحرکات مشخصی در روند برسمیت شناختن استقلال قره باغ کوهستانی در سطح بین الملل مشاهده می شود. تعداد بسیار زیادی از ایالات آمریکا، شماری از شهرهای اروپایی اسناد، قطعنامه ها و مصوبه های مربوطه را مورد تأیید قرار داده اند. در شماری از پارلمان های اروپا قطعنامه هایی در محکوم نمودن تهاجم آذربایجان به تأیید رسیده اند.
عملاً امروزه جامعه بین الملل تردیدی در این امر ندارد که نرکیه بطور کامل مشمول عملیات نظامی شده و اینکه ترکیه مبتکر اصلی این جنگ بوده است. و اینکه ترکیه تروریست ها و مزدوران را استخدام کرده و از سوریه به نوار مناقشه منتقل نموده است. متأسفانه ما اکنون شاهد آن هستیم که بخشی از این مزدوران به قفقاز شمالی انتقال می یابند بعنی مستقیماً به قلمرو روسیه. ما شاهد فعال شدن گروهک های تروریستی هستیم. و من اطمینان دارم که این امر تصادفی نیست زیرا این روندهایی که در حال حاضر در قره باغ کوهستانی و حول و حوش آن جریان دارند دیگر از چارچوب مسأله قره باغ کوهستانی خارج شده اند. این دیگر وضعیتی است که مسایل مربوط به امنیت ملی بسیاری از کشورهای دیگر منطقه ما و حتی خارج از منطقه را تحت الشعاع قرار می دهد.
و من اطمینان دارم که تا کنون موفق نشده ایم اعلامیه مسکو را جامه عمل بپوشانیم زیرا هستند نیروهایی که برای آن مانع تراشی می کنند، بطور کاملاً مشخصی مانع تراشی می کنند. و در وهله اول فاعل این امر ترکیه است. ترکیه به دو دلیل در ناکامی اعلامیه مسکو ذینفع است: اقدامات ترکیه در راستای بیرون راندن روسیه از قفقاز جنوبی است. بیایید فراموش نکنیم که این اعلامیه به ابتکار رئیس جمهور روسیه، به ابتکار روسیه صادر شده است. برخی نیروها و مشخصاً ترکیه در این امر ذینفع هستند که ابتکار عمل روسیه ناموفق باشد. و بدینوسیله امیدوار هستند که بدین طریق اعتبار روسیه را در قفقاز جنوبی نیز به مخاطره اندازند.
به نظر من همه ما درک می کنیم که چه رخ می دهد و لازم است مجدانه برای بازگرداندن ثبات به منطقه امان تلاش کنیم. البته ما پیرامون این موضوع همکاری نزدیکی با روسیه خواهیم داشت و امیدواریم رؤسای مشترک دیگر گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا نیز از این تلاش ها حمایت خواهند نمود.
خبرنگار خبرگزاری «تاس» – آقای نخست وزیر روسیه همچنان بر محوریت التزام تدارک ملاقات بلادرنگ بین نظامیان جهت هماهنگی ساز و کارهای نظارت بر آتش بس ادامه می دهد. آیا ارمنستان موافق چنین ملاقاتی است؟ ارمنستان با چه فورمت و با مشارکت کدام طرفین موافق است؟
نخست وزیر نیکول پاشینیان – حقیقتش چنین اقدامی تا کنون صورت گرفته و در مسکو جلسات مشاوره تعیین شده بود که مشارکت نمایندگان عرصه های نظامی روسیه، ارمنستان، آذربایجان انتظار می رفت. نمایندگان ما عازم مسکو شده اند و کار خود را انجام داده اند. اما بنا به اطلاعات من، نمایندگان نهادهای نظامی آذربایجان هنوز در این فورمت شرکت نکرده اند و این می تواند بدان معنا باشد که آنها در واقع از این کار انصراف می ورزند. من نمی توانم بگویم اما واقعیت آن است که بنا به اطلاعاتی که من در اختیار دارم تا به امروز آنها عازم مسکو نشده اند تا در این جلسات مشاوره شرکت نمایند.
خبرنگار خبرگزاری «تاس» – و اما پیرامون صلح. آیا شما برای آغاز حل و فصل مسأله با انتقال 7 منطقه همجوار قره باغ کوهستانی به صورت مرحله ای به آذربایجان، با تأمین راهروی لاچین برای ارمنستان، تا زمان تعیین هویت نهایی قره باغ آمادگی دارید؟
نخست وزیر نیکول پاشینیان – ببینید من بارها اشاره کرده ام که این موضع رسمی عملاً همه دوره های ارمنستان بوده است که حق تعیین سرنوشت مردم قره باغ کوهستانی یعنی هویت قره باغ کوهستانی برای ما نقش راهبردی دارد. شما اکنون به یک گزینه اشاره کردید. من می دانم که ارمنستان چند سال قبل برای راه حل تقریباً مشابهی آمادگی داشته است. اما در آنجا ظرافتی وجود داشته است: و اما هویت قره باغ کوهستانی چه خواهد شد؟
خبرنگار خبرگزاری «تاس» – منظور شما توافق نامه کازان است؟
نخست وزیر نیکول پاشینیان- از جمله همچنین توافق نامه کازان. اما مایلم اشاره کنم که من این مورد را چندان هم معقولانه و عملگرایانه نمی شمارم که اقدام به حل مسأله شود با تمرکز بر روی برخی بندهای مهم و با عدم توجه به سایر بندهای مهم. باید درک کرد که آذربایجان به همان سؤال یا سؤال مشابه چگونه پاسخ می دهد؛ آیا آنها برای برسمیت شناختن حق تعیین سرنوشت مردم قره باغ کوهستانی آمادگی دارد؟
خبرنگار خبرگزاری «تاس» – آیا ارمنستان برای استقرار ناظرین نظامی روسی در منطقه بمنظور تأمین آتش بس و تضمین های امنیتی آمادگی دارد؟ اگر ناظرین غیرروسی مدنظر است، کدام کشورهای دیگر می توانند در چنین رسالتی شرکت نمایند؟ ارمنستان با مشارکت کدام کشورها قاطعانه مخالف است؟
نخست وزیر نیکول پاشینیان – ببینید من اشاره کردم که نمایندگان ما در برنامه اقدامات مشترک در زمینه مونیتورینگ رژیم آتش بس شرکت کرده و هماهنگی ها را انجام داده اند. یعنی ما تا کنون به سهم فعالیت های خودمان با همکاران روسی عمل کرده ایم. و اشاره کردم که این آذربایجان است که تا کنون در این فعالیت ها شرکت نکرده است.
و در رابطه با کشورهایی که می توانستند شرکت کنند.
روسیه رئیس مشترک گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا است و برای ما امری مبرهن است که سایر رؤسای مشترک گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا از تلاش های روسیه در راستای احیاء ثبات در منطقه حمایت می کنند. و در رابطه با تمامی مسایل مربوط به مشارکت هر یک از کشورها به نظر من اسامی این کشورها تا کنون قید شده است، کشورهایی که باید فعالانه در این روند شرکت کنند. که شامل روسیه است، فعال ترین شرکت کننده این روند، و همچنین سایر کشورهای عهده دار ریاست مشترک گروه مینسک که آنها نیز مشارکت دارند. اینکه هر یک به چه میزان و در چه حد فعالیتی در این روند باید مشارکت داشته باشد، این دیگر موضوع توافق بین کشورهای عضو ریاست مشترک است. ارمنستان مخالفتی از این نظر ندارد چون برای ارمنستان فورمت رؤسای مشترک گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا قابل قبول است. در حال حاضر موضع آشکار ما از این قرار است که ترکیه که عملاً دامن زننده اصلی این جنگ شده است، به هیچ عنوان نمی تواند در روندهای پاسداری صلح یا صلح شرکت کند زیرا امری بدیهی است که ترکیه در امر صلح ذینفع نیست.
خبرنگار خبرگزاری «تاس» – روسیه در رابطه با پیام های مربوط به انتقال نیروهای مسلح از خاور نزدیک و خصوصاً سوریه و لیبی به نوار قره باغ کوهستانی ابراز نگرانی نمود. شما این موضوع را چطور تشریح می کنید؟
نخست وزیر نیکول پاشینیان – من در این خصوص تا کنون اشاراتی داشته ام. این امر نمی تواند تصادفی باشد که پس از آغاز جنگ و دامن زدن به عملیات نظامی در قره باغ کوهستانی، پس از آن پیام ها مبنی بر اینکه آن نیروهای مزدور در جنگ علیه قره باغ کوهستانی شرکت می کنند، چنین اخباری در دسترس است، از جمله در رسانه های خبری گروهی کشورهای عربی، دال بر اینکه برخی گروهک ها در میدان جنگ متلاشی شده اند و در جهات مختلفی پراکنده شده اند. برای من آشکار و بدیهی است که آن نیروهای مسلح سوریه (روسیه رسماً اعلم کرده است که آنها نیروهای مسلح سوری هستند)، بخشی از آن گروهک های متلاشی شده یا بعضی چهره های آنها مستقیماً به روسیه منتقل می شوند چون گمان می کنم آنها روسیه را نیز همانند قره باغ کوهستانی و ارمنستان دشمن محسوب می کنند. موضوع آن است که کل این روند به چه ترتیبی ادامه خواهد یافت. آیا روسیه منتظر خواهد ماند تا همه این عناصر به خاک روسیه انتقال یابند و در آنجا سلسله اقدامات ضدتروریستی یا عملیات ضدتروریستی را محقق سازند؟ نمی دانم، شاید در دولت یا خدمات ویژه روسیه امکان تحقق عملیات ضدتروریستی در همان محل در دست بررسی است.
خبرنگار خبرگزاری «تاس» – و همچنین در قره باغ کوهستانی.
نخست وزیر نیکول پاشینیان – و همچنین در قره باغ کوهستانی. روسیه اقدامات ضدتروریستی را در سوریه محقق می سازد که در فاصله بسیار دوری از روسیه واقع است. زیرا در آنجا اقدامات نیروهای مسلح و تروریست های سوری تهدید مستقیمی بودند برای امنیت ملی روسیه. اکنون دیگر کارشناسان روسیه، من البته نمی دانم تا چه حد این محاسبات درست هستند، می گویند که آنها در فاصله 80 کیلومتری نزدیک مرز روسیه بسر می برند. این دیگر وضعیت کاملاً جدیدی است. و من گمان می کنم روسیه دارای حق و دلایلی مشروع است برای بازتاب به این وضعیت.
خبرنگار خبرگزاری «تاس» – در طول 26 سال اخیر دنیا نهایتاً متوجه نشد که توافق نهایی بین ارمنستان و آذربایجان در خصوص آینده قره باغ کوهستانی، حداقل با مشخصات کلی، چه شکلی می تواند داشته باشد. شما این آینده را به چه شکل تصور می کنید؟ آیا برای سازش به پاس برقراری صلح آمادگی دارید یا خیر؟
نخست وزیر نیکول پاشینیان – ما برای سازش متقابل آمادگی داریم. ما همیشه این را گفته ایم. و برای ما نقطه آغاز برای سازش متقابل هویت قره باغ کوهستانی است. اگر آذربایجان موافقت کند به سازش متقابل در خصوص هویت قره باغ کوهستانی، در آن صورت می توان گفت که زمینه برای ساز متقابل فراهم است.
خبرنگار خبرگزاری «تاس» – به واسطه توافق سران 3 کشور، ملاقات وزرای امور خارجه در مسکو صورت گرفت. آیا آماده هستید خودتان به مسکو بیایید تا با وساطت روسیه با همکار خود ملاقات نمایید
نخست وزیر نیکول پاشینیان – من اشاره کردم، ما همیشه گفته ایم که مسأله قره باغ کوهستانی باید مطلقاً از طریق مسالمت آمیز حل شود. متأسفانه این آذربایجان است که با این دیدگاه موافق نیست. موضع ما این است که مناقشه قره باغ کوهستانی باید مطلقاً از طریق مسالمت آمیز حل شود. و من برای بکارگیری تمام تلاش های لازم بمنظور دستیابی به چنین نتیجه ای آمادگی دارم، از جمله رفتن و ملاقات و گفتگو. اما همه ما باید درک کنیم که حل و فصل باید مبتنی بر سازش متقابل باشد. بر اساس سازش متقابل و نه کاپیتولاسیون یکی از طرفین. در ضمن اگر از طرف مقابل آمادگی برای سازش متقابل وجود ندارد، ما برای مبارزه تا آخر برای حق مردم ما در قره باغ کوهستانی، حقوق همشهریانمان آمادگی داریم. این موضع دولت ارمنستان، مردم ارمنستان، جامعه ارمنیان خارج از کشور است. و من گمان می کنم این موضعی صادقانه و سازنده است.
خبرنگار خبرگزاری «تاس» – آقای نخست وزیر بابت مصاحبه سپاسگزارم.
نخست وزیر نیکول پاشینیان – متشکرم.
(آرمنیان نیوز پرشیان)
