تاریخ جهان نه تنها از رویدادهای مهم، بلکه از شخصیت های معروف ملیت های مختلف نیز شکل گرفته است که غیرممکن است نقش آنها را به سادگی نادیده گرفت.برای ارمنیان افتخار است که بسیاری از محققان، قهرمانان، هنرمندان و شخصیت های سیاسی معروف جهان ارمنی بوده اند. روزنامه «دالما نیوز قفقاز» اخیراً ۱۱ زن معروف ارمنی را معرفی کرده است که ریشه های ارمنی داشته و در نقاط مختلف جهان خدمت کرده اند.
۱-سِنت شوشان-واردِنی مامیکونیان (۴۰۹-۴۷۵)
شوشان واردنی – دختر فرمانده اساطیری ارمنی، وارطان مامیکونیان،که در گرجستان دفن شده است.
ده سال بعد از نبرد بزرگ آوارایر (جنگی است که در دوم ژوئن ۴۵۱ میلادی بین رزمآوران ساسانی و ارمنیان از یک سو و ارمنیان شورشی بر ضد یزدگرد دوم از سوی دیگر درگرفت) شوشان با «وازگن» پسر پادشاه «آشوشا گرجی» ازدواج کرد که جانشین پدرش شده بود.
وازگن به دلیل ملاحظات سیاسی، مسیحیت را انکار و با یک زن ایرانی ازدواج می کند. بعد از آن، شوشان که تحصیلات مسیحی داشت، شوهر خودرا ترک کرده و حتی اجازه نمی دهد که فرزندانشان را ببیند. او خود را در یک سلول تاریک و مرطوب در کنار کلیسای یورتا زندانی می کند. وازگن هر کاری می کند، تا شوشان از مسیحیت دست کشیده اما او زیر بار نمی رود از این رو او را به مدت شش سال شکنجه می کند تا این که او در آغاز سال هفتم کشته می شود. شوشان واردنی در تاریخ ارمنیان یک زن مقدس محسوب شده و زن ایدئولوژیک عصر میانه نیز لقب گرفته است.
زابل یِسایان، نویسنده،مترجم،روزنامه نگار و نمایشنامه نویس ارمنی اهل ترکیه عثمانی بود. وی از پیشگامان واقعی حمایت از حقوق زنان در دنیا محسوب می شود.
یسایان در ۴ فوریه ۱۸۷۸ در شهر اسکودار ترکیه به دنیا آمد. تحصیلات اولیه را در مدرسه ارمنیان شهرش به پایان رساند و سپس در سال ۱۸۹۵ به پاریس نقل مکان نمود جایی که وی ادبیات و فلسفه را در دانشگاه سوربن تحصیل نمود. وی با الهام از جنبش رمانتیسم و احیای ادبیات سده نوزدهم ارمنی در گویش ارمنستان غربی شروع به نگارش به صورت نویسندهای حرفهای نمود.یسایان تنها زن در فهرست هدفمند برای دستگیری و قتل عام روشفنکران ارمنی توسط دولت ترکان جوان عثمانی در ۲۴ آوریل ۱۹۱۵ بود. او توانست از بازداشت طفره برود و به بلغارستان و پس از آن به تفلیس فرار کند جایی که وی با پناهجویان برای مستندسازی شواهد جنایتهایی که در حین نسلکشی ارمنیان صورت گرفته بود همکاری نمود.یِسایان جایگاه شرافتمندانه خود را در میان پنج زن با شهامت در تاریخ بشر به دست آورده است. یک روزنامة مشهور آمریکایی در مورد او نوشت:زابل یِسایان نمونه ای از یک زن درخشان بودکه در زمانی خود دارای هوشی سرشار و ماندگار بود.»یِسایان در سال ۱۹۳۳ تصمیم گرفت که به همراه فرزندانش در ارمنستان شوروی ساکن شود.در دوران پاکسازی بزرگ،اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۳۷ وی متهم به ملی گرایی و دستگیر شد. او در شرایط نامعلوم درگذشت. گمانه زنیهایی وجود دارد که او احتمالاً در حدود سال ۱۹۴۳ در سیبری غرق شده و کشته شده است.
۶- آنیتا کُنتی (آنیتا کاراگوشیان) (۱۹۹۷-۱۹۹۸)
گرچه ارمنستان یک کشور محصور در خشکی است،اما یکی از اولین ها در اقیانوس شناسی است. و آنیتا کُنتی «آنیتا کاراگوشیان» اولین اقیانوس شناس زن، و کاشف ارمنی-فرانسوی است. وی در سال ۱۹۳۹ با یک قایق مدل وایکینگ ها به قطب شمال سفر کرد تا برای مدت سه ماه روش های ماهی گیری را آزمایش کند.
در سال ۱۹۴۱، او باقایق خود به آفریقا سفر کرد و روش های ماهیگیری نوین را آزمایش کرد. نقشه هایی را کشید و چندین گونة از ماهیان ناشناخته را کشف و طرز شکار آنان را شرح داد. هدف اصلی مطالعات کونتی این بود که روش های متعدد صید ماهی را در زمان کمبود غذا برای سربازان و شهروندان صلح طلب در زمان جنگ فراهم کند. آنیتا کنتی در سال ۱۹۹۸ و در سن ۹۹ سالگی در شهر دوارن فرانسه درگذشت. طبق وصیت نامه اش بقایای جسد او را در سراسر دریای مدیترانه پخش کردند.