خبرگزاری “اسپوتنیک آرمنیا” درباره تحولات اخیر منطقه قفقاز جنوبی و فعال شدن ترکیه و ایران مصاحبه ای با خانم گوهر اسکندریان و پویا حسینی انجام داده است. خانم اسکندریان کارشناس آکادمی ملی علوم ارمنستان، با اشاره به سفر دکتر ظریف وزیر امور خارجه ایران در اواخر ماه ژانویه گذشته به ایروان اعلام کرده است در این سفر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی تاکید کرده است که ارمنستان برای ایران حکم همسایه با اهمیت ویژه داشته و تهران نمیتواند هرگونه تغییرات مرزی در منطقه را قبول کند. این ایران شناس عقیده دارد که مخاطب این سخنان حکومت ترکیه بوده است، چون ترکیه طرف اصلی تحریک درگیری های مرزی و اقدامات علیه ایران می باشد. جمهوری اسلامی اعلام کرده است که تمامیت ارضی جمهوری ارمنستان خط قرمز این کشور می باشد. آنان نگران هستند که ائتلاف ترکیه و آذربایجان ممکن است به مرزهای جمهوری ارمنستان تجاوز کرده و با جداسازی استان سیونیک ارمنستان، میان نخجوان و آذربایجان ارتباط مستقیم برقرار کنند. آیا ترکیه و آذربایجان طی جنگ ۴۴ روزه از خط قرمز عبور نکرده بودند؟ ایران طی شروع جنگ ۴۴ روزه قره باغ ابتدا بی طرفی خود را اعلام کرد، سپس از ارمنستان خواست تا مناطق آذربایجانی تحت کنترل نیروهای ارامنه را به باکو برگرداند. تهران از ماه اکتبر سال ۲۰۲۰ میلادی یعنی یک ماه بعد از جنگ، ارسال تسلیحات نظامی از قلمروی خود به ارمنستان را ممنوع ساخت. این اقدام ایران با اعلام موضع سیاست سازنده و متوازن تهران منافات داشت. سپس فرمانده نیروهای زمینی ایران درباره حفظ تمامیت ارضی جمهوری ارمنستان بیانیه صادر کرده و اعلام کرد که ایران به مرزهای شمال غربی خود نیروهای بیشتری ارسال می دارد. این نیز پیام مهمی خطاب به ترکیه و آذربایجان بود که تهران خواستار ادامه فعالیت قانونی مرز زمینی ایران و ارمنستان می باشد. مرز ارمنستان و ایران پنجره ای نیز برای تهران به سوی غرب می باشد. پویا حسینی رئیس مرکز بررسی روابط راهبردی میان ارمنستان و ایران نیز عقیده دارد که ترکیه ادعای ارضی نسبت به ایران دارد. ایران دارای چند میلیون جمعیت ترک زبان است و ترکیه روی آنان برای ایجاد تشنج در جمهوری اسلامی سرمایه گذاری کرده است. آذربایجان و ترکیه طی جنگ قره باغ نیز روی جمعیت چند میلیونی ترک زبان ایران بسیار تبلیغ کردند. این کارشناس با توجه به اشاره ترکیه و آذربایجان برای لزوم عادی سازی روابط با ارمنستان و استقبال گروهی از محافل سیاسی ارامنه از آن، اعلام کرده است که این امر تعجب ایران را بر انگیخته است. وی یادآوری می کند که ترکیه طی جنگ ۴۴ روزه قره باغ، تسلیحات کشنده جمعی در اختیار آذربایجان گذاشته است و اکنون گروهی از دوستی با ترکیه می زنند. ترکیه عامل خطرناک برای اکثر کشورهای منطقه می باشد و دست ترکیه به خون ارامنه آغشته شده می باشد. سوال بعدی در باره فرق کشور ترکیه به عنوان دشمن و ایران به عنوان کشور دوست در جنگ اخیر چه می باشد؟ در مورد اول ترکیه برای آذربایجان تسلیحات تامین کرده و در مورد دوم ایران ارسال تسلیحات به ارمنستان را محدود کرده است. در پاسخ به سوال خبرگزاری اسپوتنیک آرمنیا کارشناس امور ایران اعلام کرده است که در ایران ملیت ها و ارقام مختلف زندگی می کنند و این خود تهدیدی برای حکومت ایران می باشد. اگر تهران از اصل حق تعیین سرنوشت دفاع کند تمامی ملیت های ایران نیز با استفاده از کمک های دول خارجی خود نیز خواهان حق تعیین سرنوشت خواهند شد. بعضی از دولت ها نیز در جنگ قره باغ تروریست به منطقه فرستاده و سعی در بی ثباتی ایران نمودند. وقایع پاییز سال ۲۰۲۰ هم برای ارامنه و هم برای ایران تجربه شد. در ایران متوجه هستند که بعد از جنگ اخیر قره باغ مرز شمال غربی که تا این اواخر امن بود اکنون به دردسر مهمی تبدیل شده است. موقعیت ایران اکنون در قفقاز جنوبی ضعیف شده است ایران در حال رقابت با ترکیه بر سر مسائل منطقهای می باشد، ولی خود نیز مطمئن است که شانس موفقیت بسیار کم است ایران موقعیت بهتری از نظر همکاری با ارمنستان دارد، زیرا اگر این دو کشور در قفقاز جنوبی از نزدیک با یکدیگر همکاری کنند، توازن قوا در این منطقه دوباره برقرار خواهد شد.
