به گزارش regionmonitor.com نزدیک به یک سال است که تمایلات مثبت تغییر وضعیت در جو در منطقه بزرگ مشاهده شده است. در واقع، این تغییرات تقریباً در اطراف همه مراکز درگیری منطقه ای مشاهده شده اند. به عبارت دیگر، حدود یک دهه پس از آغاز فرآیندهای «بهار عربی»، رویکردها برای حل و فصل مسائل عمیق و جدید موجود در منطقه عمدتاً از مناقشه به خط همکاری تغییر می‌کند. این تمایلات هم دلایل عینی و هم دلایل ذهنی دارند؛ ممکن است موقتی باشند .
چنین تغییراتی در سیاست خارجی ترکیه نیز مشاهده شده است. سال 2020 در واقع نقطه اوج سیاست خردگرایانه- جنگ طلبانه ترکیه شد که آخرین محور آن قفقاز جنوبی در قالب جنگ 44 روزه آرتساخ بود. پیش از آن، آنکارا موفق شده بود در شمال آفریقا، لیبی، منطقه مدیترانه شرقی، قطر در خلیج فارس، کشورهای عربی همسایه (سوریه، عراق)، فلسطین و … به حداکثر قدرت دست یابد.
در چارچوب موارد فوق، روند عادی سازی روابط با ارمنستان را باید در چارچوب سیاست آنکارا برای تقویت خود در قفقاز از طریق استفاده از قدرت نرم در نظر گرفت.
در نتیجه، موارد فوق نیز امکانات ایروان را در روند گفتگو با آنکارا بر اساس اصل “برابر با برابر” افزایش می دهد. به عبارت دیگر، اگر گفتگو با ارمنستان شکست بخورد، ترکیه در واقع مسیر سیاسی تقویت کامل خود در قفقاز را شکست خواهد داد. چنانکه نفوذ ترکیه در آذربایجان و گرجستان با تمایلات پویا و عمیق تر به حداکثر خود رسیده و در ارمنستان در سطح صفر است.
علاوه بر این، در شرایط کنونی، اجرای «3 + 2» منحصراً به موقعیت ارمنستان بستگی دارد، زیرا گرجستان از مشارکت در آن خودداری کرده است.
گرایش های فوق الذکر ثبت شده در قفقاز قطعا به نفع غرب است اما با منافع روسیه و ایران در تضاد است . زیرا تقویت مواضع آنکارا قطعا به قیمت آنها انجام خواهد شد. لذا در چنین تضاد منافع چندلایه ای، لزوم دقت، وسعت اندیشی و دوراندیشی در دستور کار ایروان قرار دارد.
