پس از حمله روسیه به اوکراین، تغییر اساسی اصلی در ژئوپلیتیک قفقاز جنوبی، چشم انداز واقعی شکست استراتژیک روسیه است. شکستی که در نتیجه آن روسیه دیگر بازیگر منطقه ای نخواهد بود یا به طور جدی تضعیف می شود. این مطلب را گلا واسادزه، کارشناس علوم سیاسی و کارشناس مرکز تحلیل استراتژیک گرجستان در گفتگو با آرمینفو بیان کرده است.
وی گفت: “پس از محاصره روسیه، نقش قفقاز جنوبی به عنوان مرکز لجستیک به طور جدی افزایش یافته است. علاوه بر این، من شک ندارم که ایالات متحده، اتحادیه اروپا، ترکیه یا ایران می توانند به طور کامل جایگزین روسیه در قفقاز جنوبی شوند. اما اینکه هر یک از طرفین تلاش می کند سهم خود را بر وضعیت داشته باشند، قابل تردید نیست. بنابراین امروز در مرحله شکل گیری موازنه منافع هستیم.”
در این شرایط، طبق ارزیابی واسادزه، خیلی چیز ها به میزان علاقه به کشورهای قفقاز جنوبی و همچنین توانایی گرجستان، ارمنستان و آذربایجان برای توافق با یکدیگر بستگی دارد. همچنین تلاش کنند از نیروهای خارجی به نفع خود استفاده نکنند و به طور کلی استراتژی کلی برای جذابیت منطقه تدوین کنند. کارشناس علوم سیاسی متقاعد شده است که این دقیقا همان چیزی است که هر سه کشور منطقه باید برای آن تلاش کنند.
وی تاکید کرد: “اظهار نظر در مورد چشم انداز عادی سازی روابط ارمنستان و ترکیه در پس زمینه توافق حاصل شده بین روبن روبینیان و سردار کیلیچ نمایندگان ویژه ارمنستان و ترکیه در 1 ژوئیه در وین، واسادزه حل و فصل روابط ارمنستان و ترکیه را روند پایدار و نسبتا دردناک برای جوامع دو کشور ارزیابی می کند. “رویکرد منطقی و علاقه مقامات ارمنستان و ترکیه برای تکمیل این مسیر کمی خوش‌بینی را القا می‌کند. این واقعیت که فرآیند از بن بست به حوزه عملی منتقل شده است، در حال حاضر بسیار خوب است. امروز اجرای سریع توافقات از قبل حاصل شده مهم است که به طرفین اجازه می دهد تا به جلو حرکت کنند.”
دیدار روبینیان و کیلیچ در ژوئیه اولین نشستی بود که طی آن طرفین به توافقات خاصی دست یافتند: مجمله تضمین امکان گشایش مرز زمینی ارمنستان و ترکیه برای اتباع کشورهای ثالث در کوتاه ترین زمان و آغاز فرآیندهای لازم در این راستا است. توافق شد که حمل و نقل هوایی مستقیم بین ارمنستان و ترکیه در اسرع وقت شروع و تصمیم گرفته شده است در این راستا فرآیندهای لازم آغاز شود.
نمايندگان ويژه همچنين در مورد ساير مراحل ملموس احتمالی گفتگو كردند که می تواند برای دستیابی به هدف نهایی عادی سازی کامل روابط بین ایروان و آنکارا انجام شود. بعداز آن بر توافق خود برای ادامه روند حل و فصل بدون پیش شرط مجددا تاکید کردند.
