به گزارش دویچه وله فارسی یک دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا می‌گوید پس از چهار روز مذاکره در وین متن نهایی آماده و به نمایندگان جمهوری اسلامی و دیگر طرف‌ها ارائه شده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، این دیپلمات اروپایی که نخواسته نامش فاش شود، روز دوشنبه هشتم اوت (۱۷ مرداد) گفت ما چهار روز تمام در وین گفت‌وگو کردیم و متن نهایی اکنون روی میز قرار دارد.
مذاکرات احیای برجام فروردین سال پیش آغاز و بیستم اسفند متوقف شد. دور جدید گفت‌وگوها پس از حدود پنج ماه وقفه روز پنج‌شنبه شروع شد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هماهنگ‌کننده ارشد مذاکرات وین است و معاون او، انریکه مورا هماهنگی گفت‌وگوها در وین را بر عهده داشته است.
آمریکا در این مذاکرات به صورت غیرمستقیم مشارکت دارد و بورل و مورا کار اصلی تبادل پیام‌ها میان نمایندگان جمهوری اسلامی و ایالات متحده را بر عهده داشته‌اند.
ایران در برابر متن غیرقابل مذاکره
دیپلمات ارشد اروپایی تاکید کرده مذاکرات احیای برجام خاتمه یافته و متن ارائه شده نهایی است و درباره آن مذاکره جدیدی انجام نخواهد شد.
آمریکا از این متن استقبال کرده و گفته است آمادگی دارد بر مبنای پیشنهادهای اتحادیه اروپا به سرعت بر سر احیای برجام توافق کند.
مطابق شواهد به درازا کشیدن مذاکرات، که کشورهای غربی از آن بسیار ناخشنود هستند، به دلیل باقی ماندن چند مورد اختلاف میان جمهوری اسلامی و آمریکا و بی‌پاسخ ماندن پرسش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره منشاء مواد رادیواکتیو در سه سایت اعلام‌نشده ایران است.
خبرگزاری فارس از قول یک مقام ارشد وزارت خارجه ایران می‌گوید در مذاکرات روزهای اخیر در مورد برخی موضوع‌های مورد اختلاف “پیشرفت‌های نسبی” حاصل شد.
امکان طرح “ملاحظات تکمیلی” ایران؟
این مقام وزارت خارجه ایران می‌گوید انریکه مورا ایده‌هایی درباره برخی موضوع‌های باقی‌مانده مطرح کرده که “نیازمند بررسی جامع” هستند و ایران “نظرات و ملاحظات تکمیلی خود را به هماهنگ‌کننده و سایر طرف‌ها” منتقل خواهد کرد.
با توجه به اظهارات مقام‌های غربی به نظر نمی‌رسد ایران فرصتی برای طرح این ملاحظات و چانه‌زنی درباره آنها را داشته باشد.
محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران در یک پیام توئیتری با اشاره به این که درباره پیشنهادهای اتحادیه اروپا در روزهای اخیر بحث شده نوشت: «ایران به تعامل سازنده با بررسی پیشنهادهای تازه، ادامه خواهد داد.»
او افزود گرچه نقش انریکه مورا به عنوان هماهنگ‌کننده مذاکرات اهمیت زیادی دارد اما طرف‌های مذاکره باید درباره متن نهایی تصمیم‌گیری کنند.
تا کنون جزئیات بیشتری درباره پیشنهادهای اتحادیه اروپا برای حل مسائل مورد اختلاف فاش نشده است. یکی از خواسته‌های ایران که رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای پیش از این مطرح کرده بود تضمین آمریکا برای عدم خروج مجدد از توافق هسته‌ای است.
از آنجا که دولت جو بایدن در آمریکا نمی‌تواند تضمینی ارائه دهد که دولت‌های بعدی این کشور مجبور به اجرای آن باشند ظاهرا ایران آماده است از پیش‌شرط خامنه‌ای عقب‌نشینی کند. بر این اساس دولت بایدن احتمالا متعهد می‌شود که تا پایان این دوره ریاست جمهوری از برجام خارج نشود.
تاکید اروپا و آمریکا، تعلل ایران
در همین حال به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی همچنان متن ارائه شده هماهنگ‌کننده مذاکرات را نهایی ارزیابی نمی‌کند و معتقد است “ملاحظات تکمیلی” باید در آن مد نظر قرار گیرد.
روابط عمومی دستگاه دیپلماسی ایران نیز به نقل از بخشی از گفت‌وگوی تلفنی وزیر خارجه با جوزپ بورل پرداخته که ظاهرا حسین امیرعبداللهیان در آن گفته: «انتظار می‌رود همه طرف‌ها برای دستیابی به متن نهایی توافق از خود اراده و جدیت نشان دهند.»
به عبارت دیگر او متن ارائه‌شده را هنوز نهایی نمی‌داند. این در حالی است که بورل شامگاه دوشنبه در یک پیام توئیتری تاکید کرد درباره آنچه قابل مذاکره بود مذاکره شده و اکنون یک متن نهایی مقابل ما قرار دارد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا افزود پشت هر پرسش فنی و هر پاراگراف یک تصمیم سیاسی قرار دارد که باید در پایتخت‌ها گرفته شود و اگر پاسخ‌ها مثبت باشد می‌توان توافق را امضاء کرد.
آمادگی آمریکا برای توافق بر مبنای متن اروپا
خبرگزاری رویترز نیز به نقل از یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که خواسته نامش فاش نشود گزارش داد ایالات متحده متن پیشنهادی اتحادیه اروپا را بهترین مبنای احیای برجام ارزیابی می‌کند و آماده توافق سریع بر اساس آن است.
بنابر این گزارش، این مقام آمریکایی گفته جمهوری اسلامی بارها آمادگی خود برای احیای برجام را اعلام کرده و اکنون باید دید رفتار آنها چقدر با سخنانشان منطبق است.
آمریکا و سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای در ماه‌های گذشته بارها تاکید کرده بودند که با توجه به پیشرفت برنامه‌های هسته‌ای ایران فرصت برای توافق در مورد احیای برجام به سرعت در حال از دست رفتن است.
با توجه به پیام توئیتری جوزپ بورل و اظهارات چند دیپلمات اروپایی به نظر می‌رسد شمارش معکوس برای تعیین تکلیف نهایی احیای برجام آغاز شده و موضع کشورهای غربی درباره به پایان رسیدن مهلت دستیابی به توافق احتمالی جدی‌تر از قبل است.
فشار بر جمهوری اسلامی از این جهت می‌تواند شدیدتر شود زیرا روسیه نیز از پیشنهادهای اصلاحی اتحادیه اروپا در متن نهایی پشتیبانی کرده است.
