فاجعه مرکز خرید “سورمالو” و متعاقب آن هشدارهای کاذب از جاگذاری بمب، اکنون حوزه سیاسی و تحلیلی را وادار به صحبت از “جنگ ترگیبی” کرده است. بسیاری متقاعد شده اند که رویدادهای اخیر در ارمنستان بخشی از “جنگ ترکیبی” است. علاوه بر این در ارمنستان سال‌ها متقاعد شده بودند که چنین فناوری‌هایی علیه ارمنستان استفاده می شود.
هنوز هیچ کس فاجعه مرکز خرید “سورمالو” را حمله تروریستی ندانسته است، اما وقایع قبل و بعد از آن، به ویژه هشدارهای نادرست از قرار دادن بمب ها، صلاحیت واضح دریافت کرده اند. مظاهر مختلف نگه داشتن جامعه در تنش مداوم نامی روشن دارد: “جنگ ترکیبی”.
آرمان باباجانیان رئیس حزب “به خاطر جمهوریت”، نماینده سابق مجلس در پیام تسلیت این حزب به صراحت اعلام کرد: “جنگ ترکیبی علیه ارمنستان برای مدت طولانی ادامه خواهد داشت، زیرا جنگ جهانی هیبریدی سوم برای مدت طولانی ادامه خواهد داشت وقتی همه قوی‌ها علیه همه هستند و همه پشت همه هستند.
اصطلاح “جنگ ترکیبی” در اواخر قرن بیستم در ایالات متحده آمریکا استفتده شد.
جنگ ترکیبی جنگ با تانک یا تفنگ نیست، بلکه از طریق تبلیغات سیاسی، تروریسم، اطلاعات قلط انجام می شود.
به گفته گایانه آبراهامیان، رئیس مرکز آموزشی “برای حقوق برابر”، معاون سابق فراکسیون “قدم من”، اهداف رویدادهای اخیر در ارمنستان چندین است. اگر اولی مربوط به مسائل امنیتی، هوشیاری و فشارهای نیروی انتظامی باشد، اثر دیگر در حوزه رفتار عمومی قابل توجه است.
وی گفت: “به عنوان مثال، ما می توانیم تأثیر این را بعد از چند ماه مشاهده کنیم که مردم تصمیم به خروج از کشور می گیرند. کشورهای اطراف ما اساساً به این نیاز دارند، که ارمنستان تا حد امکان تخلیه شود، آرتساخ تا حد امکان خالی از سکنه شود. ما باید درک کنیم که این کار به وضوح انجام می شود تا در نهایت ارتباط جامعه و دولت قطع شود.
لازم نیست که “جنگ ترکیبی” “از بیرون” تحریک شود. هاکوب بدلیان، تحلیلگر سیاسی می گوید که همه چیز به اهداف بستگی دارد.
وی گفت: “نهادهایی که به هر طریقی در همه اینها شرکت می کنند، چه در خارج از ارمنستان و چه در داخل مرزهای ارمنستان، در داخل ارمنستان، ممکن است اهداف متفاوتی داشته باشند. چنین شرایطی، متأسفانه، فضایی را ایجاد می‌کند که تلاش می کنند با کسی تسویه حساب کنند، سعی می کنند کسی را مسئول بدانند، سرزنش کنند و غیره. این همان چیزی است که چنین موقعیت هایی را به شدت خطرناک می کند.”
گایانه آبراهامیان گفت: “این که آیا این کار توسط دولت متخاصم خاص انجام شده و در گذشته انجام شده است،
یا ممکن است توسط اپوزیسیون علیه دولت آغاز شود، ما نمی توانیم چیزی را رد کنیم. البته زنگ‌های اخیر بسیار جدی‌تر است و من فکر نمی کنم و حداقل امیدوارم که مخالفان دست به چنین اقدامی نمی زنند. به عبارت دیگر، این به وضوح بخشی از جنگ ترکیبی است و به نظر من توسط دولت متخاصم انجام می شود.
به گفته هاکوب بادلیان، تحلیلگر سیاسی تجربه اخیر نشان داده است که جامعه ارمنستان به راحتی قابل دستکاری و نفوذ است. در حال حاضر، مشکل یکی و متمرکز است، اما تحلیلگر تصریح می کند که فقط به نظر ما می رسد که ما هدف هستیم. “جنگ ترکیبی” پدیده ای است که مشخصه تمام جهان است، حتی کشورهای ابرقدرت – آمریکا، چین، روسیه، کشورهای اروپایی – در یک هدف قرار دارند.
به گفته وی این که آن جنگ در کدام کشور در چه وسعت و جلوه هایی بیان می شود، سوال دیگری است و از قبل به مقاومت آن کشورها بستگی دارد.
