نشست بعدی نیکول پاشینیان و الهام علی اف سران ارمنستان و آذربایجان روز 31 اوت در بروکسل برگزار می شود. گفته شده که قرار است نشست سه جانبه برگزار شود اما هنوز نشست جداگانه پاشینیان و علی اف اعلام نشده است.
آذربایجان سطح تهاجم را افزایش می دهد
به گفته تارون هوانیسیان، کارشناس مسائل آذربایجان، مشکلات زیادی در آستانه این دیدار انباشته شده است، از جمله رفتار تهاجمی آذربایجان در آرتساخ در اوایل ماه اوت.
علی اف رسما اعلام می کند که ساکنان آغاونو، سوس و بردزور باید ترک کنند و موظف به ترک خانه های خود هستند. این در واقع یک تبعید اجباری است و با تز نادرست آذربایجان مبنی بر اینکه ارامنه می توانند تحت رهبری آذربایجان در صلح و آرامش زندگی کنند، در تضاد است. مقامات باکو ارامنه را مجبور به ترک خانه های خود می کنند.
وی ادامه داد: مطمئن هستم که این دیدار در فضای سازنده برگزار نخواهد شد، زیرا باکو روحیه آن را ندارد، در غیر این صورت سیاست تهاجمی را دنبال نخواهد کرد. اقدامات آذربایجان هر روز بیشتر و بیشتر تهاجمی به مردم آرتساخ و ارمنستان می شود. این کارشناس علوم سیاسی در گفتگو با خبرنگار NEWS.am گفت: بنابراین احتمال تغییرات مثبت بر اساس نتایج جلسه صفر است.
به موازات آن، مسائل دیگری از جمله رفع انسداد ارتباطات، مرزبندی ، مسائل بشردوستانه نیز وجود دارد.
لازم به ذکر است که روز قبل از دیدار علی اف و پاشینیان در بروکسل، دومین نشست اعضای کمیسیون های تعیین مرزها و مسائل امنیتی مرزی ارمنستان و آذربایجان در مسکو برگزار می شود که قرار است 30 آگوست برگزار شود. اولین نشست از این دست در 24 مه در مرز بین دولتی ارمنستان و آذربایجان در بخش یراسخ برگزار شد.
باکو به تعهدات خود عمل نمی کند
به گفته هوانیسیان، آرزوی آذربایجان برای رفع انسداد همان ارتباطات اصلاً رفع انسداد ارتباطات نیست. این به دلیل عوامل اقتصادی نیست، بلکه عوامل سیاسی است. باکو آن را به عنوان ایده به اصطلاح “کریدور زنگزور” از طریق خاک ارمنستان تدوین کرد.
آذربایجان در آن اقدامی برای ایجاد فضای سازنده نمی بیند. این واقعیت که چنین رویکردی از سوی آذربایجان وجود نخواهد داشت، موید موضع باکو در رابطه با اجرای تعهدات خود برای بازگرداندن اسرای جنگی ارمنی و گروگان های غیرنظامی است که منجر به تشکیل پرونده های جنایی دروغین می شود. آذربایجان از انجام تعهدات خود برای بازگرداندن تمامی افراد بازداشت شده خودداری می کند.
اگر چنین تمایلی وجود داشته باشد و آذربایجان آن را نداشته باشد، چنین اقدامی می تواند به تقویت اعتماد کمک کند.
این کارشناس گفت: فکر می کنم این نشست به تبادل نظر تبدیل شود.
رقابت محتاطانه بین روسیه و غرب
این دیدارها به ابتکار آذربایجان یا ارمنستان برگزار نمی شود. در این مورد، بروکسل به عنوان میانجی عمل می کند، اما همانطور که این کارشناس مسائل سیاسی اشاره کرد، هیچ کس برگزاری جلسات را با همان شدت در مسکو محدود نمی کند.
هوانیسیان تاکید کرد: این غیرواقع بینانه است که فکر کنیم بروکسل دارای اهرمی است و اگر طرف روسی آن را آغاز کند، می تواند سازماندهی نشست را محدود کند.
اتحادیه اروپا بدون شک بازیگر مهمی است، اما همه از حضور نظامی روسیه در منطقه از جمله قره باغ آگاه هستند و می دانند که پس از 9 نوامبر 2020، فرمت های سه جانبه با میانجیگری مسکو آغاز شد.
من فکر نمی‌کنم که اتحادیه اروپا حتی تا حدودی بتواند مسکو را از روند فعلی خارج کند، زیرا فقط روسیه حضور واقعی در این کشور دارد. نکته دیگر این است که بین غرب و روسیه رقابت وجود دارد. هر یک از طرفین سعی می کند نشان دهد که فعال ترین میانجی است و سعی می کند مشکلات را حل کند. این رقابت بین روسای مشترک گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا (روسیه از یک سو، ایالات متحده آمریکا و فرانسه از سوی دیگر) نیز آشکار می شود.
