اگرچه در اجلاس سازمان پیمان امنیت جمعی که در ایروان برگزار شد، ارزیابی سیاسی از تجاوز سپتامبر آذربایجان به ارمنستان که انتظار اصلی طرف ارمنی بود، صورت نگرفت، نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان مذاکرات در ایروان را صمیمانه و مثبت ارزیابی می کند.
نخست وزیر ارمنستان روز گذشته بیانیه سازمان پیمان امنیت جمعی و پیش نویس تصمیم در مورد اقدامات مشترک برای حمایت از کشورمان را امضا نکرد. ارمنستان امیدوار است که آنها پس از اصلاحیه امضا می شوند. دبیر کل این سازمان نیز همین انتظار را دارد.
عدم واکنش سیاسی دلیلی برای واکنش های متفاوت در ارمنستان شده است. اپوزیسیون مسئولین را مقصر می داند، مقامات انتظار اصلاحات را از سازمان دارند.
بحث های چند ساعته در مجموعه هتل دوین نه ارمنستان و نه سازمان پیمان امنیت جمعی را راضی نکرد، اما هر دو طرف امیدوارند که امکان دستیابی به توافق وجود دارد.
استانیسلاو زاس، دبیر کل سازمان پیمان امنیت جمعی با جمع بندی نتایج این نشست تاکید کرد که سند در مورد کمک تقریباً آماده است، اما نیاز به بازنگری دارد. پس از بررسی، به سران کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی ارائه خواهد شد.
نخست وزیر ارمنستان توضیح می دهد که ارمنستان به دلیل عدم ارزیابی سیاسی این اتحاد سند را امضا نکرد اما تاکید می کند که اگرچه امکان دستیابی به توافق کلی وجود نداشت، اما به این معنی نیست که بحث بی نتیجه بود.
پاشینیان گفت: “اگرچه اعلامیه به تصویب نرسید، ما بیانیه را امضا نکردیم، اما واکنش سازمان پیمان امنیت جمعی به تشدید تنش 13 سپتامبر به دلیل عدم امضای ما پذیرفته نشد، اما در مجموع بحث باز و مثبت وجود داشت. مذاکرات دوجانبه با فدراسیون روسیه را مثبت ارزیابی می کنم و امیدوارم هر چه زودتر توافقاتی را که ثبت شد، اجرا کنیم.”
این بیانیه شامل 17 بند بود، محتوای آن به تفصیل بیان نشده بود، فقط اشاره شد که دو مورد از آن ها برای طرف ارمنی مشکل ساز است.
در چارچوب اجلاس سازمان پیمان امنیت جمعی، نخست وزیر جمهوری ارمنستان توضیح داد که در شرایط کنونی، این در مورد ارزیابی شفاف از تجاوز آذربایجان است. فقدان آن را نه تنها می توان به عنوان امتناع سازمان پیمان امنیت جمعی از انجام تعهدات اتحاد تلقی کرد، بلکه از طرف آذربایجان به عنوان انگیزه ای برای ادامه تجاوز علیه ارمنستان تعبیر می شود.
دیمیتری پسکوف تاکید کرد که رهبران سازمان پیمان امنیت جمعی در مورد تمدید ماموریت حفظ صلح در قره باغ کوهستانی گفتگو کردند. وی گفت: “این موضوع در فضایی بسیار صمیمانه و مستقیم و سازنده مطرح شد، اما جزئیاتی وجود دارد که هنوز به توافق نرسیده است، موضوع در دستور کار قرار دارد.”
به گزارش تاس دیمیتری پسکوف همچنین ابراز عقیده کرد که ارمنستان در سازمان پیمان امنیت جمعی باقی خواهد ماند.
به گفته آلن سیمونیان، رئیس مجلس ملی ارمنستان حضور نظامی سازمان پیمان امنیت جمعی با مأموریت ناظر اتحادیه اروپا قابل مقایسه نیست، زیرا این ماموریت غیرنظامی است. با وجود این، به گفته آلن سیمونیان، حضور آنها بازدارنده است. وی امیدوار است که دوره استقرار ناظران اتحادیه اروپا تمدید خواهد شد.
در مورد تیراندازی بی وقفه در مرز، به گفته آلن سیمونیان هدف آنها نیز دست کم گرفتن ماموریت نظارت اتحادیه اروپا است. تصویر مربوط به حضور سازمان پیمان امنیت جمعی متفاوت است.
وی گفت: “واقعیت این است که ما از آن طرف حمایت نظامی و سیاسی کافی نداریم. اگر حمایت کافی داریم، پس چرا اسرای جنگی داریم، چرا دریاچه سیاه، ختسابرد، تهاجم به سمت جرموک اتفاق افتاد؟
هایک مامیجانیان رئیس فراکسیون “من افتخار دارم” مجلس ملی مقامات را به دلیل عدم ارزیابی سیاسی روشن در مورد تهاجم آذربایجان توسط سازمان پیمان امنیت جمعی مقصر می داند و واکنش این سازمان پس از جنگ چهار روزه سال 2016 را یادآوری می کند.
“در مورد وضعیت بسیار پیچیده تر، پس از تجاوز آذربایجان به آرتساخ در سال 2016 و بعد از پیروزی طرف ارمنی، بیانیه ای از طرف ریاست جمهوری ارمنستان در ایروان در اکتبر سال 2016 به تصویب رسید که شامل حق تعیین سرنوشت ملتها و قراردادهای مهم وین و سن پترزبورگ بود”.
