به گزارش رادیوی عمومی ارمنستان تصمیم در مورد استقرار دراز مدت ماموریت غیرنظامی اتحادیه اروپا در ارمنستان باعث نارضایتی شدید روسیه، سازمان پیمان امنیت جمعی و همچنین در باکو شد. روز گذشته کشور همسایه این اقدام را بهانه ای برای فرار از تعهدات ارمنستان مطرح کرد. مسکو همچنین هشدار می دهد که اگر ناظران اتحادیه اروپا بخواهند بردار داخلی و خارجی ارمنستان را تغییر دهند، روسیه با آن مخالفت خواهد کرد. برخی از دانشمندان علوم سیاسی ارمنستان واکنش روسیه را مظهر حسادت می دانند و اعزام ناظران اتحادیه اروپا را به عنوان زمان داده شده به ارمنستان می دانند که در این مدت کشور باید بتواند بایستد و آماده شود.
ماموریت غیرنظامی جدید اتحادیه اروپا در ارمنستان در هفته های آینده آغاز به کار خواهد کرد. هدف از این ماموریت حمایت از برقراری ثبات در مناطق مرزی ارمنستان، تقویت اعتماد و تضمین شرایط مساعد برای عادی سازی روابط بین ارمنستان و آذربایجان است. مدت مأموریت دو سال است. 100 کارمند اتحادیه اروپا شامل کارشناسان و ناظران در آن حضور دارند. بیش از 8 میلیون یورو برای چهار ماه اول عملیات این ماموریت تخصیص داده شده است.
طبق برخی گزارش ها، منطقه فعالیت این مأموریت، تمام طول مرز با آذربایجان از جمله بخش نخجوان را در بر می گیرد.
آرارات میرزویان وزیر امور خارجه ارمنستان در کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا بیان کرد که هدف از ماموریت نظارتی بلندمدت اتحادیه اروپا تضمین امنیت مردم است. وی تصریح کرد: “علیرغم همه چالش ها، طرف ارمنی به گسترش حوزه مشارکت بر اساس تعهد اتحادیه اروپا برای ارتقای ثبات در منطقه ادامه می دهد.”
به گفته گورگن سیمونیان، کارشناس علوم سیاسی، اعزام ناظران اتحادیه اروپا به این معنی است که ارمنستان دو سال فرصت دارد تا بایستد و سیستم امنیتی را تقویت کند. اما منتفی نیست که در این بین ترکیه می تواند بازی خودش را پیش ببرد و تنش ایجاد کند، پس باید برای هر شرایطی آماده باشیم.
توافق برای استقرار ناظران اتحادیه اروپا باعث نارضایتی روسیه و سازمان پیمان امنیت جمعی شد. ولادیمیر زینت الدینوف سخنگوی این سازمان تصریح کرد که سازمان پیمان امنیت جمعی به کار برای اعزام ماموریت دیده بانی به مرز ارمنستان و آذربایجان ادامه می دهد.
وی گفت که زمانی که نخست وزیر جمهوری ارمنستان چنین درخواستی را به سازمان ارسال کرد، شورای امنیت جمعی پیش نویس تصمیم “در مورد اقدامات مشترک برای ارائه کمک به جمهوری ارمنستان” را تهیه کرد که کار در مورد آن ادامه دارد.
به گفته زاتولین، اگر ناظران اتحادیه اروپا بخواهند بردار جهت گیری داخلی و خارجی ارمنستان را تغییر دهند، سازمان پیمان امنیت جمعی با آن مخالفت خواهد کرد.
رابرت قووندیان، کارشناس علوم سیاسی، نگرانی روسیه را طبیعی می داند. وی گفت: “هر دولت و قدرتی که حوزه نفوذ خود را از دست بدهد، با چنین تحولاتی مخالفت می کند و تلاش می کند از آن جلوگیری کند و روسیه نیز از این قاعده مستثنی نیست.
در این زمینه گورگن سیمونیان تاکید می کند که ارمنستان طرفدار بردار نیست، بلکه طرفدار ارمنستان است و آماده است با هر کشوری به نفع جمهوری ارمنستان همکاری کند.
در تصمیم شورای اروپا برای اعزام هیئت ناظر آمده است که نمایندگان کشورهای ثالثی که عضو اتحادیه اروپا نیستند نیز می تواندد در این ماموریت حضور داشته باشند. خاطرنشان می شود که می توان از آنها برای مشارکت دعوت کرد، اما به شرطی که هزینه های آنها توسط کشورهایشان تامین شود.
همچنین گزارش شده است که این مأموریت عمدتاً از کارکنان کشورهای عضو، مؤسسات اتحادیه اروپا یا سرویس اقدام خارجی اروپا تشکیل شده است.
آیا این امکان وجود دارد که این مأموریت شامل ناظرانی از کشورهای نامطلوب، به عنوان مثال، ترکیه باشد؟ در این راستا کارشناسان علوم سیاسی با توجه به ماهیت روابط ارمنستان و ترکیه بعید می دانند که چنین اتفاقی رخ دهد. نه اتحادیه اروپا و نه جمهوری ارمنستان با آن موافقت نخواهند کرد.
رابرت قووندیان می گوید: “در مورد کشورهای ثالث، من فکر می کنم آنها کشورهایی خواهند بود که از نزدیک با اتحادیه اروپا همکاری می کنند، به عنوان مثال، کشورهای مشارکت شرقی – گرجستان، مولداوی.
گورگن سیمونیان کارشناس علوم سیاسی نیز دیدگاه مشابهی دارد: من فکر نمی کنم که ناظرانی از ترکیه باشند، زیرا غرب در حال اجرای سیاست معقول است و کشورهای ثالث می توانند از کانادا یا ایالات متحده آمریکا باشند که بخشی از اتحادیه اروپا نیستند، حتی می توانند از هند باشند. من فکر می کنم با میل اتفاق می افتد. من فکر می کنم این فرانسه بود که آرزوی خود را برای تحقق آن ابراز کرد. این موضوع مطرح خواهد شد و فکر می کنم کشورهایی که پاسخ دهند شامل خواهند شد.”
