نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان در چارچوب سفر خود به جمهوری چک با پتر فیالا رئیس دولت این کشور دیدار کرد. پس از گفتگوی خصوصی، پاشینیان و فیالا در ضیافت ناهار رسمی مذاکرات را در قالب گسترده ادامه دادند. در پایان این دیدار، نخست وزیران دو کشور بیاناتی را ارائه کردند. آنها به خبرنگاران اطلاع دادند که بیانیه مشترکی را به مناسبت سی امین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بین ارمنستان و جمهوری چک امضا کردند.
جدای از دستور کار دوجانبه، نیکول پاشینیان و پتر فیالا، رئیس دولت چک به تعدادی از مسائل امنیتی و منطقه‌ای پرداختند. نخست وزیر ارمنستان در نشست خبری مشترک بیان کرد: “ما در فضایی سازنده بحث های باز و موثر داشتیم.”
وی گفت: “من همچنین بر حمایت جمهوری چک از تصمیم برای استقرار ماموریت نظارتی بلندمدت اتحادیه اروپا در امتداد مرز با آذربایجان در قلمرو ارمنستان تاکید کردم. با کمال تاسف باید اشاره کنم که با وجود همه تلاش ها، وضعیت در منطقه ما همچنان متشنج است. دلیل این امر این است که آذربایجان علیرغم توافقات معروف به سیاست توسل به زور و تهدید به زور ادامه می دهد، به طور مداوم اوضاع را در مرز ارمنستان، در قره باغ کوهستانی و در کریدور لاچین تشدید می کند. تصمیم آذربایجان برای نصب ایست بازرسی در کریدور لاچین و محاصره کریدور قبل از آن، نقض فاحش بیانیه سه جانبه 9 نوامبر 2020 و تصمیم موقت دیوان بین المللی دادگستری در فوریه است. 4 ماه است که مردم قره باغ از امکان تردد آزاد محروم شده اند. علاوه بر این، آذربایجان تامین گاز طبیعی و برق به قره باغ کوهستانی را قطع کرده است، مواد غذایی در قره باغ کوهستانی با کوپن فروخته می شود و در نتیجه بحران انسانی در آنجا ایجاد شده است. ما معتقدیم که جامعه بین المللی باید ارزیابی روشن و هدفمندی از وضعیت ارائه دهد. به نظر ما، اقدامات فوق الذکر آذربایجان مقدماتی برای پاکسازی قومی ارامنه در قره باغ کوهستانی است. در این مورد، اعزام تیم حقیقت یاب بین المللی به کریدور قره باغ و لاچین را ضروری می دانیم.”
پاشینیان در عین حال تاکید کرد که دولت ارمنستان با وجود همه مشکلات، دستور کار صلح را اتخاذ کرده است.
وی گفت: “ما معتقدیم که صلح در منطقه ما جایگزینی ندارد و نه تنها هدف، بلکه وسیله ای برای عادی سازی و توسعه بیشتر روابط بین مردم و دولت ها است. ما کاملاً در جریان مذاکرات با آذربایجان هستیم و در آینده نزدیک نیز درگیر خواهیم بود و آماده ثبت نتایج هستیم و به خاطر مذاکره مذاکره نکنیم. برای رسیدن به این هدف امیدواریم آذربایجان از سیاست توسل به زور و تهدید به زور دست بردارد و ما انتظار داریم که جامعه بین المللی نیز پیامی مشابه به آذربایجان صادر کند.”
پیتر فیالا، نخست وزیر جمهوری چک گفت: “من درک کردم که ارمنستان به چشم انداز تقویت صلح علاقه مند است. ما نگران رویدادهایی هستیم که در قره باغ کوهستانی رخ می دهد.” وی یادآور شد که پراگ به یکی از مکان هایی تبدیل شد که تلاش شد گامی رو به جلو در حل و فصل روابط ارمنستان و آذربایجان برداشته شود.
وی بیان کرد: “ما نگران وضعیت بشردوستانه در قره باغ کوهستانی هستیم که ناشی از محاصره کریدور لاچین است و با موضع اتحادیه اروپا در این زمینه موافق هستیم. ما معتقدیم که تمام گام های ممکن باید برای برقراری صلح و ثبات در قره باغ کوهستانی و منطقه قفقاز برداشته شود.”
نخست وزیر جمهوری چک با اشاره به تمامیت ارضی کشورها و گفتگوهای جاری بین ارمنستان و آذربایجان، تاکید کرد که مهم است که پیمان صلح امضا شود که برای همه طرف ها قابل قبول باشد. پیتر فیالا همچنین اطمینان داد که جمهوری چک تمام اقدامات لازم را در بسترهای مختلف برای کمک به دستیابی به صلح پایدار در منطقه انجام خواهد داد.
نخست وزیران ارمنستان و جمهوری چک نیز به موضوع اعمال تحریم ها علیه جمهوری آذربایجان پرداختند. آذربایجان به تهدیدات خود ادامه می دهد، ایست بازرسی در کریدور لاچین ایجاد می کند، لفاظی های خود را تشدید می کند و تجاوز به قلمرو مستقل ارمنستان اعمال می شود. در این شرایط چقدر می توان به صلح دست یافت؟
روزنامه نگار از نخست وزیران ارمنستان و جمهوری چک پرسید: آیا نباید تحریم ها علیه رهبری آذربایجان اعمال شود؟ پیتر فیالا در پاسخ به این سوال گفت که آنها می توانند و از ابتکارات صلح و تلاش هایی که به ثبات منطقه منجر می شود، حمایت خواهند کرد.
وی گفت: “ارزیابی یکجانبه این که چه کسی و چگونه توافقات را نقض می کند، برای این وضعیت مساعد نخواهد بود. هدف مشترک جمهوری چک و کشورهای عضو اتحادیه اروپا دستیابی به ثبات منطقه ای، صلح پایدار است که همچنین به معنای تضمین حقوق ارمنستان، تضمین حقوق ارامنه است. این مهم است. ما گام‌های مشخصی در این راستا برداشته ایم، جمهوری چک در استقرار مأموریت نظارتی مشارکت داشته است، 7 کارشناس چک در این مأموریت حضور دارند.”
نخست وزیر چک مجددا تاکید کرد: “ما آماده هستیم در کارهای دیگری که به صلح پایدار کمک می کند، مشارکت کنیم.”
نیکول پاشینیان نیز به نوبه خود خاطرنشان کرد که آنچه روزنامه نگار گفته حقیقت مطلق است. “سوال و مطالب شما بر لزوم صلح تاکید دارد، زیرا از یک طرف صلح در این شرایط چگونه ممکن است، اما از طرف دیگر بر این اساس می توان تاکید کرد که صلح ضروری است.”
روابط ارمنستان و چک از هر دو طرف، چه در قالب های دوجانبه و چه در قالب های چند جانبه، از جمله در چارچوب مشارکت ارمنستان و اتحادیه اروپا، بسیار مورد قدردانی قرار گرفت. طرفین از سی امین سالگرد روابط دیپلماتیک ارمنستان و جمهوری چک بسیار قدردانی می کنند و ابراز امیدواری می کنند که این همکاری گسترش و تعمیق یابد.
