اخیراً مطبوعات آذربایجان و ترکیه به طور فعال ادعاهای جدیدی از ارمنستان را منتشر کرده اند و در این مورد نه چندان در مورد ادعاهای ارضی، بلکه در مورد به اصطلاح “جریمه نظامی” است.
حتی در برخی موارد مبلغی ذکر و دست به دست می شود که سعی خواهد شد این نکته در “توافقنامه صلح” برای عادی سازی روابط ارمنستان و آذربایجان لحاظ شود.
نه تنها آذربایجان، بلکه ارمنستان و قره باغ کوهستانی نیز می توانند درخواست غرامت ارائه کنند که برای این امر دلایل کافی دارند. این مطلب را آرا قازاریان کارشناس حقوق بین الملل در گفتگو با رادیولور بیان کرد.
اگر بنا به گفته نشریات، آذربایجان در حال آماده سازی ادعاهایی برای بهره برداری از نیروگاه تارتار واقع در مخزن سرسنگ، ساخت 37 نیروگاه برق آبی کوچک، ایجاد شبکه مشترک انرژی قره باغ کوهستانی و ارمنستان، برچیدن معدن زغال سنگ “چارداغلی” و همچنین خط لوله گاز اولاخ – نخجوان است. پس ادعای متقابل ارمنستان و قره باغ کوهستانی ممکن است مربوط به بمباران شهرک‌های ما، استفاده از سلاح‌های ممنوعه و سلاح‌های شیمیایی، آوارگی مردم باشد. در این مدت ارامنه مجبور به ترک خانه های خود می شوند زیرا می ترسند در صورت ماندن جان و موجودیت فیزیکی آنها در خطر باشد.
وی گفت: “و در اینجا مهم نیست که قره باغ وجود دارد یا نه، یا اینکه آیا ذهنیت دارد یا نه. در آنجا رویکرد به موضوع مبتنی بر حقوق فردی است و حقوق فردی بدون توجه به اینکه آن قلمرو تحت کنترل ارامنه باشد یا آذربایجانی همچنان حفظ می شود. اگر ارامنه به طور کامل قلمرو را ترک کرده باشند، همچنان حقوق مالکیت خود را حفظ می کنند، بنابراین باید به آن افراد غرامت پرداخت شود.
راه حل سیاسی می تواند از موضع قدرت باشد، آن را به ذهنیت ربط دهد، بگوید سوبژکتیویته وجود ندارد، یعنی نمی توان جبران کرد. هیچ دقت و اصول مشخصی در مذاکرات سیاسی وجود ندارد. اصل وجود سلطه با تهدید زور است. باید محاسبه دقیقی انجام شود که میزان خسارت چقدر است. راه حقوقی مسیر طولانی اما دقیق است و سیاسی فرآیند کاملاً مخفی است.. اگر در روند سیاسی راه حلی داده شود که طرفین اینقدر عجله دارند، ممکن است با روند قانونی منافات داشته باشد.”
آرا قازاریان صحبت در مورد میزان غرامت و کفایت آن را خیلی زود می داند.
این در حالی است که بر اساس انتشارات رسانه های حامی دولت ترکیه، در این مرحله طرف آذربایجانی تلاش خواهد کرد تا موضوع را در سطح سیاسی حل کند. در میان شرایط صلح ارائه شده به ارمنستان، به اصطلاح “مسئله غرامت” جایگاه کلیدی را به خود اختصاص داده است. به نوشته این نشریه، آذربایجان به دلیل ادعای اشغال قره باغ کوهستانی به مدت 30 سال، خواستار غرامت میلیاردها دلاری شده است. تاکید می شود در صورتی که ارمنستان غرامت مذکور را پرداخت نکند، خواستار بازگرداندن کل “منطقه زنگزور” و اطراف “دریاچه گوکچه” به قول خودشان دریاچه سوان به آذربایجان خواهد بود.
آرمان تاتویان مدافع حقوق بشر سابق جمهوری ارمنستان در این شبکه اجتماعی نوشت که آذربایجان این روزها تز آباد کردن 300 شهرک ارمنستان با شهروندان خود را با مطالبات ارضی مشخص فعال کرده و در حال پیشبرد آن است.
تاتویان می نویسد که در 25 سپتامبر، جلسات استماع پارلمانی در آذربایجان تشکیل شد و موضوعات تحقق مفهوم جعلی “آذربایجان غربی” مورد بحث قرار گرفت و خواستار 20 میلیارد دلار از ارمنستان به عنوان غرامت خسارت شد.
آرا پوقوسیان، کارشناس مسائل سیاسی یادآوری می کند که پس از امضای بیانیه در 9 نوامبر 2020، آذربایجان کاملاً آشکارا در مورد این موضوع بازی می‌کند. در آن زمان بود که تز جعلی “آذربایجان غربی” ایجاد شد.
را قازاریان مثالی می زند که در حوزه حقوقی به چه نتایجی می توانیم برسیم. در دیوان بین المللی دادگستری و دادگاه اروپایی پرونده هایی مربوط به دهه 90 وجود دارد که از قبل احکامی از آنها وجود دارد. وی در مورد پرونده های سرکیسیان و چیراگوف صحبت می کند که ادعاهای آینه ای است. در رابطه با آنها، سازوکارهای پرداخت غرامت در کمیته وزیران شورای اروپا مورد بحث قرار می گیرد.
وی گفت: “آخرین جلسه دادگاه در 24 سپتامبر بود، زمانی که دادگاه اروپا یک سال به آذربایجان فرصت داد تا کمیسیونی را برای جبران اموال 450 ارمنی قومی در رابطه با جنگ 1992-1994 تشکیل دهد. آذربایجان اعلام کرد که گویا ایجاد کرده است، اما طرف ارمنی مخالفت کرد و گفت که ایجاد به معنای رویه های قابل دسترسی است و این رویه ها قابل دسترسی نیست.”
به گفته آرا قازاریان، این مدل کوچک از راه قانونی است که می تواند برای همه شهروندان آواره اجباری از قره باغ کوهستانی اعمال شود.
