هیئت سازمان ملل به قره باغ کوهستانی خالی از سکنه رسیده است. رسانه های آذربایجان گزارش می دهند که هدف از این ماموریت “آشنایی با وضعیت میدانی و تعیین نیازهای بشردوستانه ساکنان” است.
استفاک دوجاریک نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد در 30 سپتامبر گفت که این سازمان ماموریتی به قره باغ کوهستانی خواهد فرستاد. این امر در پی اعلام آیخان حاجی زاده، دبیر مطبوعاتی وزارت امور خارجه آذربایجان مبنی بر دعوت از ساختارهای ذیربط سازمان ملل متحد به آرتساخ صورت گرفت. بر اساس اطلاعات طرف آذربایجان، روسیه، ترکیه، پاکستان، آلبانی و مجارستان بخشی از این ماموریت هستند.
به گفته آرمن هوانیسیان، تحلیلگر سیاسی، با در نظر گرفتن اینکه چه کسی بخشی از مأموریتی است که وارد قره باغ کوهستانی شده است، این کار به طور خاص برای اثبات اینکه آذربایجان هیچ پاکسازی قومی در قره باغ کوهستانی انجام نداده است، انجام شد.
در این زمینه، به گفته وی، اگر تعداد کمی از ارامنه در قره باغ کوهستانی باقی بمانند، برای آذربایجان مفیدتر خواهد بود تا نشان دهند که مخالف ادغام مجدد نیستند و پاکسازی قومی انجام نشده است.
هاکوب بادلیان، مفسر سیاسی می گوید که ماموریت سازمان ملل در قره باغ کوهستانی این است که حضور نیروهای حافظ صلح روسیه را تا حد امکان بی معنی کند.
وی گفت: “به عبارت دیگر، پس از تخلیه قره باغ کوهستانی حداکثر به معنای خنثی کردن حضور نیروهای حافظ صلح روسیه یا کاهش آن تا حد امکان، انجام شود. و البته سازوکار مذاکرات و گفتگوهای سیاسی با آذربایجان از این منظر شکل بگیرد. مأموریت سازمان ملل برای اولین بار پس از 30 سال وارد قره باغ کوهستانی شد. حتی در شرایط محاصره 9 ماهه، مأموریت وارد قره باغ کوهستانی نشد.”
هاکوب بدلیان می گوید که در آن زمان جامعه جهانی گام های فعالی برنداشت و آذربایجان نیز برای پذیرش ماموریت ابراز آمادگی نکرد. علاوه بر این، حکمت حاجی اف دستیار علی اف اعلام کرد که “نیازی به ماموریت ناظر بین المللی نیست، زیرا واقعیت های میدانی آشکار است، آذربایجان چیزی برای پنهان کردن ندارد.”
بادلیان گفت: “در کنار این موضوع، باکو نیز به نوبه خود ارمنستان را متهم می کند که سال ها مانع ورود هیئت های بین المللی شده است. اگر علی اف به هیئت سازمان ملل اجازه ورود به آرتساخ را داد، احمق نیست که اجازه دهد مأموریتی که چیزی علیه او آماده می‌کند وارد قره باغ کوهستانی شود. او با دریافت ضمانت‌هایی اجازه همه اینها را داد.”
آرمن هوانیسیان همچنین می گوید که روسیه به دلیل اینکه به نفعش نبود، اجازه ورود این ماموریت به قره باغ کوهستانی را نداد. به گفته این تحلیلگر، اگر در هیئتی که واردقره باغ کوهستانی شده بود، نمایندگانی از مثلاً آمریکا و فرانسه حضور داشتند، وضعیت فرق می کرد.
هوانیسیان پیشنهاد می کند که وزارت امور خارجه نامه ای رسمی به آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل ارسال کند و یادآور شود که در گذشته باکو ورود هیئت سازمان ملل به آرتساخ را رد کرده بود. و اکنون مأموریت به قره باغ کوهستانی شامل کشورهایی می شود که در جریان بحث و گفتگو در مورد مسئله قره باغ کوهستانی، آشکارا موضع طرفدار آذربایجان و ترکیه را نشان داده اند، از جمله فدراسیون روسیه، و خواستار بیانیه ای شدند. این هیأت نظر سازمان ملل را ارائه نخواهد کرد، بلکه نظر نمایندگان کشورهای معین را ارائه خواهد کرد.
به گفته هاکوب بادالیان، ارمنستان همچنان می تواند انتظارات مثبتی از سفر این ماموریت به قره باغ کوهستانی داشته باشد.
آیا طرف ارمنی از قبل از سفر نمایندگی سازمان ملل به قره باغ کوهستانی مطلع شده است و آیا ارمنستان از دبیرکل سازمان ملل درخواست می کند؟ آنی بدلیان سخنگوی وزارت امور خارجه ارمنستان تاکید کرد که اگر پاسخی داشته باشد اطلاع رسانی خواهد کرد.
آرپی هاکوبیان
