آنالنا بربئوک، وزیر امور خارجه آلمان که برای سفری منطقه ای از ایروان عازم باکو شده بود، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای آذربایجانی خود، استپاانکرت و شوشی، پایتخت قره باغ کوهستانی را با نام واقعی آنها خواند که باعث نارضایتی بایراموف شد. این مقام آذربایجانی در تصحیح دیپلمات آلمانی عجله کرد و اظهار داشت که این اسامی ثبت نشده است و مایل است وزیر به تمامیت ارضی آذربایجان احترام بگذارد.
وزیر امور خارجه آلمان در ایروان از آمادگی خود برای کمک به ارمنستان و آذربایجان در زمینه نقشه ها و تعیین مرزها صحبت کرد که به دنبال آن مسکو پاسخ داد که همه پیش نیازها برای امضای توافقنامه صلح بین ارمنستان و آذربایجان فراهم است.
رابرت غووندیان، کارشناس علوم سیاسی، متقاعد شده است که آنچه پیرامون روند عادی سازی روابط ارمنستان و آذربایجان در حال رخ دادن است، رقابت بین غرب و روسیه است. واقعیت این است که آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان، در سفر منطقه‌ای خود، بر به رسمیت شناختن تمامیت ارضی ارمنستان و آذربایجان تاکید کرد و در مورد لزوم ادامه کار در راستای “توافقنامه صلح” در سکوی بروکسل صحبت کرد. وی همچنین چنین اظهاراتی را بیان کرد که به اصطلاح در پلت فرم روسیه بیشتر مورد بحث قرار می گیرد. ما در مورد نقشه ها، مرزبندی و حمایت در مسائل مرزبندی صحبت می کنیم.
نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت روسیه نیز بیان کرد که تمامی پیش نیازها برای امضای توافقنامه صلح بین ارمنستان و آذربایجان فراهم است. پذیرفته شده است که غرب در راستای اجرای آن توافق فعال تر عمل می کند.
به گفته غووندیان، این این حاکی از انگیزه های خاصی است، اما باید اذعان داشت که اینها فقط بحث هستند.
“به هر حال، روند پر از عدم قطعیت است، هیچ چیز تایید شده ای در هیچ زمانی اتفاق نیفتاده است. به عنوان مثال ارمنستان بیان می کند که تمامیت ارضی آذربایجان را در کیلومتر مربع به رسمیت می شناسد، آذربایجان فقط بدون تعیین قلمرو آن را اعلام می کند، یعنی اینجا هم هیچ وضوحی وجود ندارد، فقط بیانیه است. و ماهیت فرآیند به گونه ای است که هیچ چیز توافقی نیست، زیرا همه چیز توافقی نیست. بازی همینطوره. همانطور که در بیانیه 9 نوامبر چنین بود، می توان در هر زمانی از هر چیزی کناره گیری کرد.”
به گفته هایک آیوازیان، کارشناس علوم سیاسی، درگیر شدن در مسائل مرزبندی غرب می تواند فرصتی برای تشدید اوضاع و تشدید تنش جدید باشد. کمیسیون های سه جانبه ای که در حال کار هستند با میانجیگری روسیه هستند.
فقط روسیه می تواند طرف های تیز بین ارمنستان و آذربایجان را هموار کند. ارمنستان در خطر حذف از تمامی پروژه های ارتباطی قرار دارد. به عبارت دیگر، ارمنستان را به سمت ورشکستگی می برند، غرب آن را پیش می برد. و در بحث مرزبندی، تعیین مرز ها، مشکلات پیش می آید، در مورد سرزمین ها یکی می گوید مال من است، دیگری می گوید مال من نیست و اینجا غرب نقش مخربی دارد.
به گفته آیوازیان، آنچه روسیه در مورد “توافقنامه صلح” اعلام می کند به این معناست که روسیه تلاش می کند روند برقراری صلح را به دست بگیرد تا از جنگ جدید جلوگیری کند، زیرا روسیه نیازی به جنگ جدید ندارد.
هایک آیوازیان اظهارات وزیر خارجه آلمان مبنی بر حمایت از ارمنستان در مسائل امنیتی را در چارچوب موارد فوق می داند. وی اهمیت سکوی “3+3” را که ایران نیز در آن نقش دارد، نادیده نمی گیرد.
“از ابتدا لازم بود فقط بر روی آن پلت فرم مذاکره شود. در جایی که غرب وجود ندارد، احتمال موفقیت به طور چشمگیری افزایش می یابد. وقتی غرب را درگیر می کنید، عامل ترکیه را در آنجا چندین برابر می کنید.”
و شاید بحث در مورد موضوعات مختلف در تریبون های مختلف به دلیل تلاش برای به دست آوردن زمان باشد که تا همین اواخر کاملاً واضح بود: “توافقنامه صلح” در سکوی غرب مطرح می شد، تعیین مرز در سکوی روسیه.
رابرت غووندیان، کارشناس علوم سیاسی، فکر نمی کند که ارمنستان یا آذربایجان وقت را تلف می کنند.
“علاوه بر این، مشکل طولانی‌کردن زمان نیست، بلکه مشکل رسیدن به نتیجه‌گیری در شرایط راحت‌تر و سودآورتر است که هم ارمنستان و هم آذربایجان فکر می کنند در حال حاضر قابل تحقق نیستند. به عبارت دیگر، آنها منتظر نظم جهانی مناسب‌تر هستند.”
در مجموع، به گفته غووندیان، امروز همه منتظر پایان جنگ روسیه و اوکراین هستند تا بفهمند نظم نوین جهانی چگونه خواهد بود. آیا فرانسه و آلمان خواهند توانست خود را در منطقه ما مستقر کنند یا روسیه دوباره آن را تحت کنترل خود خواهد گرفت؟
