به گزارش رادیوی عمومی ارمنستان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا تا پایان سال جدیدترین توافقنامه ایجاد منطقه آزاد تجاری را امضا خواهند کرد. به گزارش ایرنا، این خبر را مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز تایید کرد.
ارمنستان از توافق منطقه آزاد تجاری ایران و اتحادیه اقتصادی ارواسیا چه سودی خواهد برد؟ به گفته کارشناسان، توافقنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی ارواسیا علاوه بر منافع اقتصادی، موجب تقویت مشارکت راهبردی شمال-جنوب و تقویت منطقه روسیه-ارمنستان-ایران می شود که امنیت اقتصادی را افزایش می دهد.
سورن پارسیان، اقتصاددان خاطرنشان می کند، اگرچه ارمنستان روابط کاملاً عمیقی با ایران دارد، اما از نظر اقتصادی، طرف ایرانی به دلیل کوچک بودن بازار ما علاقه چندانی به ایجاد یک منطقه آزاد تجاری برای ارمنستان نداشت.
در مورد اتحادیه اقتصادی ارواسیا ، ارمنستان در حال حاضر بخشی از بازار 150 میلیونی است و برای طرف ایرانی این معامله کاملاً جذاب و از نظر اقتصادی سودآور است.
این معامله مراحل سختی را پشت سر گذاشت. مذاکرات در ارمنستان، روسیه و ایران انجام شد. هر یک از طرفین سعی کردند ضمن حفظ بازار داخلی خود، امتیازات گمرکی را برای این یا آن محصول دریافت کنند. در سال 2018، قرارداد موقت که برای سه سال در نظر گرفته شده بود، امضا شد. در همین حال، طرفین بر سر ایجاد منطقه آزاد تجاری بلندمدت به توافق رسیدند.
آشوت توادیان، اقتصاددان، خاطرنشان می کند که در هر چنین توافقی خطرات و فرصت هایی وجود دارد. باید درک کرد که آیا مزایای آن بیشتر است یا خطرات.
در این صورت قطعاً ارمنستان سود خواهد برد، زیرا ایران باید روسیه را یا از طریق دریای خزر یا زمینی از طریق ارمنستان ترک کند. و در این صورت، از آنجایی که گردش مالی تجاری از طریق ارمنستان افزایش خواهد یافت، این می تواند تأثیر مثبتی برای ارمنستان باشد. همچنین می تواند انگیزه خاصی برای حل مثلاً مشکل لارس باشد، زیرا در اینجا تعداد علاقه مندان افزایش می یابد و جمهوری اسلامی ایران نیز وارد آن می شود.
آشوت توادیان خاطرنشان می کند: در حال حاضر، عمده گردش تجاری با ایران، فرمت گاز برای برق است. به گفته وی، حجم زیادی از محصولات دیگر بین کشورهای ما جریان ندارد، زیرا در نتیجه سیاست اقتصادی ایران، ورود محصولات ارمنی به ایران دشوار است. اخیراً اقداماتی انجام شده است که امکان حضور گسترده محصولات ارمنستان در آن بازار را فراهم می کند. توافق نامه آزاد تجاری ایران و اتحادیه اوراسیا یکی از گام های مهم این مجموعه است. این قرارداد موانع تعرفه ای و غیر تعرفه ای را کنترل می کند که بین طرفین تعریف نشده است.
به طور کلی، هرچه بازار ارمنستان تنوع بیشتری داشته باشد، بهتر است، زیرا در حال حاضر 55 درصد از کل صادرات ما به اتحادیه اقتصادی ارواسیا می رود. صادرات ما طی دو سال گذشته 3.5 برابر افزایش یافته است.
توادیان میگوید، اگرچه رشد عمدتا کمی است، اما ما را مجبور میکند بر کیفیت تمرکز کنیم.
اقتصاددانان خاطرنشان می کنند که برای طرف ارمنی جالب بود که برای محصولاتی که اکنون به ایران صادر می شود امتیاز دریافت کند. از جمله آنها می توان به گوشت گاو، آب معدنی، داروها، بافتنی و غیره اشاره کرد. به گفته اقتصاددانان، طرف ارمنی و اتحادیه اقتصادی ارواسیا توافقنامه ای برای مسدود کردن عوارض گمرکی روی تعدادی از محصولات دارند. به نوبه خود، طرف ایرانی برای تعدادی از محصولات از جمله سبزیجات، گوجه فرنگی، کلم، خیار و غیره امتیازات گمرکی دریافت خواهد کرد. سورن پارسیان، اقتصاددان خاطرنشان میکند که ورود این محصولات به اتحادیه اقتصادی اوراسیا ممکن است برای تولیدکنندگان کشورهای عضو اتحادیه اروپا از جمله ارمنستان مشکلات رقابتی ایجاد کند.
وی ادامه داد: ما با هم مرز بودن با ایران باید تا حد امکان از تولیدکنندگان داخلی خود محافظت کنیم و با توجه به این شرایط باید از امروز اقدامات خاصی را علیه تولیدکنندگان محصولات کشاورزی برای حمایت از آنها برای رقابت پذیر شدن آغاز کنیم. از این وضعیت میتوانیم آثار اقتصادی داشته باشیم.
به گفته پارسیان، برای طرف ارمنی نیز سودمند است، زیرا ما این امکان را داریم که محصولات داخلی خود را با عوارض گمرکی پایین به کشورهای اتحادیه اروپا و آمریکا صادر کنیم و هیچ کشور عضو اتحادیه اقتصادی ارواسیا چنین امتیازی ندارد، بنابراین شرکتهای ایرانی می توانند شرکت های فرآوری در ارمنستان ایجاد کنند و سبزیجات خود را پس از فرآوری فرآوری کنند و به آن کشورها صادر کنند.
به عبارت دیگر، ما این فرصت را داریم که به پلی واقعی بین اتحادیه اقتصادی ارواسیا ، ایران، اروپا و آمریکا تبدیل شویم. در این شرایط باید خط مشی مشخصی داشته باشیم و بهره برداری از این توافق مدت ها باید به یکی از دستور کارهای اولویت دار دولت ما تبدیل شود.
در ماه مه 2018، در جریان اجلاس اقتصادی اوراسیا در آستانه، یک توافق اولیه برای ایجاد منطقه آزاد تجاری اوراسیا-ایران با مدت اعتبار سه سال امضا شد که طی آن طرفین باید در مورد موضوع انعقاد یک توافق به توافق برسند.
