رادیوی عمومی ارمنستان: در دیدار اخیر آرمن گریگوریان دبیر شورای امنیت ملی ارمنستان و مهدی سبحانی سفیر ایران در جمهوری ارمنستان بار دیگر بر تقویت روابط راهبردی شکل گرفته بین دو کشور تاکید شد.
در این دیدار بویژه تغییرناپذیری مرزهای بین المللی و حمایت ایران در امور تمامیت ارضی همسایگان نیز مورد بحث قرار گرفت.
کارشناسان تاکید می کنند که موضع ایران در این مورد روشن و بدون تغییر است که حتی به تنش بین تهران و مسکو منجر شده و امضای سند همکاری راهبردی روسیه و ایران را با تردید مواجه کرده است.
آرمن گریگوریان دبیر شورای امنیت ملی ارمنستان در دیدار با مهدی سبحانی سفیر فوق العاده و تام الاختیار ایران در ارمنستان تاکید کرد که ارمنستان از حمایت ایران برای حفظ تمامیت ارضی ارمنستان بسیار قدردانی می کند. بر اساس گزارش رسمی، گریگوریان همچنین گفت:
“مرز ارمنستان و ایران مرز صلح، دوستی و همزیستی مسالمت آمیز است. ارمنستان برای روابط با جمهوری اسلامی ایران اهمیت ویژه ای قائل است و هیچ نیرویی نمی تواند ارتباط ارضی ایران و ارمنستان را قطع کند.”
گریگوریان تاکید کرد که هرگونه رفع محاصره در خاک ارمنستان تحت کنترل نهادهای داخلی ارمنستان و حاکمیت ملی و ارضی آن خواهد بود. این موضع کاملا منطبق بر رویکرد ایران است که طرف ایرانی نیز مدعی آن است.
“اخیراً ایران موضع خود را در مورد تغییرناپذیری مرزهای بین المللی بیشتر در سطوح مختلف اعلام کرده است.
کارشناسان خاطرنشان می کنند که موضع ایران در این موضوع همیشه روشن بوده است: تهران نه تنها مخالف پروژه موسوم به “کریدور زنگزور” است، بلکه به این موضوع به عنوان موضوع امنیتی برای منطقه نگاه می کند.
ایران شناسان ایرانی و ارمنی خاطرنشان می کنند که برای ایران ایده “کریدور زنگزور” تنها پروژه اقتصادی و حمل و نقل نیست، بلکه چالشی برای امنیت ملی و نفوذ منطقه ای آن است.
پویا حسینی کارشناس مسایل ایران می گوید: “ایران سعی کرد در همه سکوها هشدار دهد، در سکوهای دیپلماتیک تلاش زیادی کرد، از طریق رزمایش نظامی پیام داد و همه سناریوها روی میز ایران است. و ایران برای همه سناریوها آماده است. چنین کریدوری برای ایران غیرقابل قبول است و تحت هیچ شرایطی اجازه ایجاد چنین کریدوری را نخواهد داد.”
بیانیه دیگری در این باره از سوی ایران مطرح شد.
حسن قشقاوی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر تاکید کرد: ایجاد هر کریدوری از خاک سیونیک به ثبات منطقه و اصل تغییرناپذیری مرزها آسیب می رساند.
وی گفت: “ارتباط مستقیم مرزی بین ارمنستان سابقه چند هزار ساله دارد و همه کشورها از جمله دولت روسیه باید به آن احترام بگذارند. همه ما باید به حفظ تمامیت ارضی کشورها و به رسمیت شناختن مرزهای بین المللی توجه کنیم. بر این اساس موضع کشوری مانند روسیه در قبال “کریدور زنگزور” برای ما بسیار تعجب آور است. در هر صورت امیدواریم روسیه، آذربایجان، ترکیه، ارمنستان و همه کشورها تلاش کنند در چارچوب احترام به تمامیت ارضی و استقلال و به رسمیت شناختن مرزهای بین المللی اقدامات موثری انجام دهند.”
فداحسین ملکی دیگر نماینده شورای امنیت ایران نیز در گفت وگو با خبرگزاری تسنیم از موضع جنجالی روسیه در خصوص کریدور زنگزور ابراز نگرانی کرد که روسیه با حمایت از ترویج ایده موسوم به “کریدور زنگزور” سیاست جنجالی را در قبال ایران در پیش گرفته است.
ملکی گفت: “من برای چنین سیاست روسیه متاسفم. ایران انتظار دارد مسکو از رفتار متناقض در روابط با تهران اجتناب کند. تهران در صورت تهدید مرزهای خود “پاسخ قاطع” نشان خواهد داد.
سفیر سابق ایران در باکو لازم دید که مواضع مسکو را توضیح دهد.
محسن پاکایی، کارشناس سیاسی و دیپلمات سابق ایران در گفتگو با خبرگزاری “مهر” بر لزوم شفاف سازی موضع روسیه تاکید کرد و افزود: “رسانه های غربی از این موضوع برای تضعیف روابط روسیه و ایران استفاده می کنند.”
سفیر سابق ایران در باکو گفت: “مواضع روسیه باید پس از سفر پوتین به آذربایجان روشن شود. اکنون این نظر وجود دارد که پس از اظهارات پوتین، “کریدور زنگزور” باز می شود و مرز ایران بلافاصله تغییر می کند و این کشور در روابط با روسیه و آذربایجان با مشکل مواجه خواهد شد.”
بر اساس تنش در روابط روسیه و ایران در چارچوب این تحولات، برخی کارشناسان معتقدند که روابط راهبردی روسیه و ایران مشکوک می شود و امضای توافقنامه همکاری راهبردی زیر سوال می رود.
سوسی تاتیکیان کارشناس مسایل ایران، کارشناس روابط بین الملل و مسائل امنیتی، تاکید می کند: “ما شاهد تغییر بسیار اساسی در این روایت هستیم. ایران با لحنی نسبتاً سختگیرانه گفته است که به اصطلاح “کریدور زنگزور” برای ایران غیرقابل قبول است. این اولین بار است که چنین تضاد بزرگی بین روسیه و ایران می بینم. برای اولین بار تقریبا روسیه را با مفهومی به نام “کریدور زنگزور” مواجه می کند.”
به گزارش رسانه های روسی، اما کاظم جلالی سفیر ایران در روسیه اطمینان داده است که با وجود برخی اظهارات نامشخص، امضای توافقنامه همکاری راهبردی بین ایران و روسیه در آینده نزدیک انتظار می رود که موجب تقویت روابط دو کشور شود.
“ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، میزبان خواهد بود و مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران نیز اولین سفر خود را به فدراسیون روسیه خواهد داشت.”
سفیر ایران در روسیه در عین حال تاخیر در امضای این سند را رد نکرد و تاکید کرد که هنوز تصمیمی اتخاذ نشده است.
